Page 157 - polski 8 cz2
P. 157
I tutaj znowu rodzą się wątpliwości: „krąg kultury śródziemnomorskiej” 6 baza – podstawa kolumny
nazbyt się rozszerza, jego symbole schodzą do rzędu motywów przyklejanych 7 architraw – najniższy element belko-
do różnych gmachów o najrozmaitszym przeznaczeniu.[...] To tak, jak pisa- wania podtrzymującego strop, spoczy-
nie nazw leków po łacinie – wcale nie dowodzi ono, że wypisujący traktuje wający na kolumnie
serio zasady Hipokratesa . [...] 8 Hipokrates (ok. 460–377 p.n.e.) – lekarz
8
Wątpię, by ktokolwiek z pełną precyzją mógł powiedzieć, co to właściwie grecki uważany za ojca medycyny; na-
jest „krąg kultury śródziemnomorskiej” traktowany nie jako fakt historycz- czelną jego zasadą było „nie szkodzić”
ny, pewna ilość konkretnych zjawisk, lecz jako tradycja ideowa, przewijająca 9 fasada – przednia ściana budynku
się przez różne epoki, przybierająca różne postacie, bardzo nieraz odległe 10 reminiscencje – w literaturze, sztuce,
– przynajmniej zewnętrznie – od pierwowzoru. Niemniej, wśród pytań o tra- muzyce: zauważalny oddźwięk w innym
dycje – a wiemy dziś chyba lepiej niż kiedykolwiek, że pytania takie musimy dziele czegoś, co już istnieje
sobie zadawać, jeśli nie chcemy się pozbawić pamięci – nasz osobisty stosunek 11 tympanon – w architekturze klasycz-
do tamtego gigantycznego ogrodu rzeźby, architektury, poezji i historii musi- nej wewnętrzne trójkątne pole na fron-
my sobie jakoś określić. [...] towym szczycie portyku (czyli prostokąt-
Cóż stąd, że cały Trakt Królewski w Warszawie ma fasady pełne antycz- nego budynku lub ganku z kolumnami)
9
nych reminiscencji , kolumnady, tympanony – jeśli chodzący tym traktem 12 Perykles (ok. 500–429 p.n.e.) – ateński
11
10
ludzie i stojące przy nim urzędy z czasami Peryklesa czy Medyceuszów nie mąż stanu; przebudował i umocnił de-
12
13
mają już nic wspólnego. [...] mokratyczny ustrój miasta-państwa
Tutaj bez odniesienia do źródeł często nie zrozumiemy niczego. Bez pa- 13 Medyceusze (Medici) – włoski ród ku-
mięci o sprawach elementarnych forma się degeneruje. A te źródła i sprawy piecki i bankierski; wspierali rozwój kul-
elementarne – to jednak w końcu antyk, nie inny, tylko śródziemnomorski. [...] tury, byli jej mecenasami
155
