Page 91 - biologia 7

Tabela 3.1 Porównanie wpływu wysiłku fizycznego na organizm osoby nietrenującej i osoby trenującej

Reakcja organizmu na wysiłek fizyczny
Układ narządów
(narząd)
osoby nietrenującej osoby trenującej

przyspieszenie oddechu, pogłębienie oddechów
który często staje się także coraz płytszy
wzrost pojemności życiowej płuc i lepsze
oddechowy szybkie zmęczenie wykorzystanie pobieranego tlenu

przyspieszenie akcji serca, w której skraca się pauza rośnie ilość krwi wyrzucanej do tętnic
pomiędzy kolejnymi skurczami serca podczas skurczu komór

serce serce szybciej się męczy zwiększa się wydolność serca
krążenia
zwiększa się przepływ krwi przez skórę zwiększa się przepływ krwi przez skórę,
(wypieki, zaczerwienienie skóry) ale w mniejszym stopniu niż u osoby nietrenującej

naczynia przejściowe niedokrwienie narządów wewnętrznych mniejsze niedokrwienie narządów wewnętrznych
obwodowe i upośledzenie ich pracy i słabsze upośledzenie ich pracy

zwiększa się zawartość białek we włóknach
mała siła mięśni
mięśniowych
mięśniowy większa podatność mięśni na zmęczenie wzrost masy i siły mięśni

rośnie liczba i aktywność leukocytów
produkujących przeciwciała
w dłuższej perspektywie czasowej możliwe
zmniejszenie efektywności w walce z czynnikami
chorobotwórczymi
odpornościowy efektywniejsza walka z czynnikami
chorobotwórczymi

lepsza koordynacja ruchów
w dłuższej perspektywie czasowej możliwe
pogorszenie koordynacji ruchów
nerwowy – koordynacja lepsza równowaga podczas poruszania się,
ruchów mniejsza podatność na upadki

Pułapka sportu wyczynowego
Istnieje granica pomiędzy korzystnym dla zdrowia uprawianiem sportu a takim, które zaczyna szkodzić. Sportow-
cy trenujący zawodowo są narażeni na przetrenowanie. Może się ono objawiać: przemęczeniem, osłabieniem siły
mięśniowej, zaburzeniami snu, podatnością na infekcje. U dziewcząt taki stan często manifestuje się zaburzeniami
miesiączkowania. Niebezpieczny jest nadmierny przerost mięśni, szczególnie mięśnia sercowego.
Sportowcy zawodowi poddani są silnej presji związanej z osiąganiem coraz lepszych wyników. Zdarza się, że
w celu zwiększenia wydolności fizycznej przyjmują zabronione substancje, czyli stosują doping. Używanie sub-
stancji dopingujących jest niezgodne z prawem. Na straży czystego sportu stoją komisje antydopingowe.

89

06.12.2022 16:40:22
1206_883350_biologia_kl7_LIFT_DRUK.indd 89
1206_883350_biologia_kl7_LIFT_DRUK.indd 89 06.12.2022 16:40:22