Page 49 - biologia 8
P. 49

przeszkoda, np. rzeka


                                                                                     2.1    Pojawienie się przeszkody,
                                                                                     która trwale rozdziela grupę
                                                                                     osobników na 2, może spowodować
                                                                                     takie zmiany genetyczne w grupach
                                                                                     żyjących oddzielnie, że przestają
                                                                                     stanowić 1 gatunek

          Wszystkie organizmy mają wspólnego przodka
          Nie wiadomo, jak doszło do powstania życia na naszej planecie. Naukowcy
          wysuwają liczne hipotezy na ten temat, jednak niełatwo jest sprawdzić je do-
          świadczalnie. Do tej pory nie potrafimy za pomocą znanych metod stworzyć
          organizmu z nieożywionych elementów. Natomiast naukowcom udało się wy-
          tworzyć w laboratorium – dzięki zastosowaniu odpowiedniej mieszaniny gazów
          i wody oraz wyładowań elektrycznych – takie związki organiczne, które stano-
          wią podstawowe składniki chemiczne komórek, czyli aminokwasy i nukleotydy.
             Choć nie wiemy, jak powstała pierwsza żywa komórka, to porównanie
          komórek  różnych  organizmów  prowadzi  do  stwierdzenia,  że  ko-
          mórki są do siebie na tyle podobne, że muszą pochodzić od jednej
          wyjściowej komórki, która zaczęła się dzielić. Była to komórka o bardzo
          prostej budowie, przypominająca bakterię, ale bez ściany komórkowej (il. 2.2).
          Do uformowania jądra komórkowego doszło dzięki utworzeniu pęcherzy-
          ków z błon komórkowych, które otoczyły cząsteczkę DNA niosącą informacje
          genetyczne. Kolejnym etapem ewolucji było wchłonięcie przez pierwotną ko-
          mórkę jądrową bakterii, które wykorzystywały tlen obecny w środowisku i ma-
          gazynowały energię. Z czasem bakterie te przekształciły się w mitochondria.
          Niektóre komórki z kolei wchłonęły sinice, z których powstały chloroplasty.
          Dały one początek glonom, a nieco później powstały również rośliny. Komór-
          ki, które po podziale pozostały ze sobą połączone, utworzyły kolonie, a jeszcze
          później – zróżnicowane organizmy wielokomórkowe.
                                     organizmy jądrowe
          archeony (bezjądrowe
          jednokomórkowce
          zamieszkujące
          środowiska
          o ekstremalnych
          warunkach)                                              bakterie
                                                                                     2.2    Schemat pokazuje,
                                                                                     jak z pierwszej żywej komórki
                                                                                     powstały najpierw 2 typy
                                                                                     komórek bezjądrowych – bakterie
                                                                                     i archeony – które po połączeniu
                                                                                     się utworzyły komórki z jądrami
                                         pierwsza                                    komórkowymi, budujące takie
                                       żywa komórka                                  organizmy, jak protisty, grzyby,
                                                                                     rośliny i zwierzęta

                                                                                   47
   44   45   46   47   48   49   50   51   52   53   54