Page 54 - biologia 8
P. 54

Niektóre organizmy nie zmieniły się od milionów lat

                                            Przykładem organizmu, który niewiele się zmienił mimo upływu milionów lat,
                                            jest skrzypłocz. Żyje on w stabilnym środowisku wodnym. Odciski i szczątki
                                            organizmów bardzo podobnych do niego są znajdowane już w skałach sprzed
                                            400 mln lat. W 1938 r. po raz pierwszy złowiono latimerię – rybę, którą
                                            uważano za wymarłą kilkadziesiąt milionów lat temu (il. 2.11). Zalicza się ją
                                            do ryb mięś niopłetwych, pospolitych w dewonie. Gatunek ten żyje w głębi-
                                            nach mórz i jest rzadko spotykany. Z ryb podobnych do latimerii wyewolu-
                                            owały wszystkie kręgowce lądowe. Takie wyjątkowe gatunki, które przetrwały
                                            miliony lat do naszych czasów, nazywa się żywymi skamieniałościami
                                            lub reliktami przeszłości.




                Dowody ewolucji


                    bezpośrednie



                      skamieniałości

                                            2.11    Skrzypłocz i latimeria to gatunki istniejące od milionów lat
                    ogniwa pośrednie

                                            Podobieństwa budowy i funkcji – pośrednie dowody ewolucji
                   żywe skamieniałości
                                            Wszystkie organizmy są zbudowane z komórek. Mają też ten sam kod
                                            genetyczny. Także ich czynności życiowe są takie same: odżywiają się,
                     pośrednie              oddychają, rozmnażają. Wiele roślin i zwierząt składa się z tkanek. Kręgowce
                                            wykazują znaczne podobieństwa narządów i układów (il. 2.12).
                  jednolity kod genetyczny
                                                           ryby
                                                                       ryby
                                            bezżuchwowce    chrzęstnoszkieletowe  kostnoszkieletowe  płazy          gady          ptaki         ssaki
                   narządy homologiczne
                                            mln lat temu
                                               0
                  podobieństwo budowy
                     i funkcji komórek,      100
                    tkanek i narządów
                                             200


                                             300
                                                                                                            prymitywne gady
                                             400
        2.12    Wszystkie kręgowce mają                                                             prymitywne płazy
        wewnętrzny szkielet i podobny                                                 fałdopłetwe
        plan ciała. Porównanie budowy        500                               ryby pancerne
        organizmów dostarcza pośrednich
        dowodów ewolucji                                                    bezszczękowce pancerne

                                       52
   49   50   51   52   53   54   55   56   57   58   59