Page 50 - biologia 8
P. 50

Ciekawe!                            Dlaczego na Ziemi nie ma już dinozaurów?

                                            Ewolucja to proces ciągły. Zachodzi nieprzerwanie od ponad 3 mld lat,
                                            czyli od kiedy na naszej planecie pojawiło się życie. Pierwsze jednoko-
                                            mórkowe istoty żywe otaczała atmosfera beztlenowa. Około 400 mln lat
                                            później sinice – fotosyntetyzujące bakterie – zaczęły wytwarzać tlen.
                                            Przyczyniło się to do wymierania organizmów, dla których ten gaz był
                                            zabójczy, ale z drugiej strony sprzyjało rozwojowi tych komórek, dla których
                                            tlen był korzystny do życia. Takimi komórkami dobrze dostosowanymi do
                                            warunków tlenowych okazały się te mające mitochondria. Po wykształce-
        Hatterie to zwierzęta żyjące w Nowej
        Zelandii. Choć przypominają jaszczurki,   niu się istot jednokomórkowych powstały organizmy wielokomórkowe, a ży-
        nie są nimi. Wywodzą się z grupy lepi-  cie z czasem zaczęło rozprzestrzeniać się na lądzie.
        dozaurów,  które występowały  na Zie-  W dziejach naszej planety wielokrotnie dochodziło do zmian warunków
        mi wraz z dinozaurami. Od tego czasu   życia spowodowanych zmianami klimatu albo katastrofami. Ich skutkiem było
        ewolucja tej grupy przebiegała równo-  wymieranie  organizmów,  które  nie  potrafiły  się  szybko  dostosować.  Około
        legle  do  ewolucji  grupy łuskonośnych
        (do której zalicza się węże i jaszczurki).  65 mln lat temu na powierzchnię kuli ziemskiej spadła planetoida. Zda-
                                            rzenie to i jego ekologiczne skutki przyczyniły się do wymarcia dinozaurów
                                            i  większości  żyjących  wówczas  innych  dużych  zwierząt.  Jedynymi  gadami
                                            blisko spokrewnionymi z dinozaurami, które utrzymały się przy życiu, byli
                                            przodkowie wszystkich znanych ptaków. Do nowych warunków zdołali się
                                            także dostosować przodkowie żółwi i krokodyli (il. 2.3).




























                                                          linie życia grup
                                                          organizmów



                                                     masowe wymieranie
                                                     organizmów
                                            2.3    Masowe wymierania gatunków przedstawiono w formie czerwonych
                                            przerywanych linii. Wpisano przy nich daty. W historii życia na Ziemi wyróżnia się
                                            6 wielkich wymierań. W czasie jednego z nich wyginęły dinozaury, ale z ich linii
                                            ewolucyjnej wywodzą się dzisiejsze ptaki

                                       48
   45   46   47   48   49   50   51   52   53   54   55