Page 50 - biologia 8
P. 50
Ciekawe! Dlaczego na Ziemi nie ma już dinozaurów?
Ewolucja to proces ciągły. Zachodzi nieprzerwanie od ponad 3 mld lat,
czyli od kiedy na naszej planecie pojawiło się życie. Pierwsze jednoko-
mórkowe istoty żywe otaczała atmosfera beztlenowa. Około 400 mln lat
później sinice – fotosyntetyzujące bakterie – zaczęły wytwarzać tlen.
Przyczyniło się to do wymierania organizmów, dla których ten gaz był
zabójczy, ale z drugiej strony sprzyjało rozwojowi tych komórek, dla których
tlen był korzystny do życia. Takimi komórkami dobrze dostosowanymi do
warunków tlenowych okazały się te mające mitochondria. Po wykształce-
Hatterie to zwierzęta żyjące w Nowej
Zelandii. Choć przypominają jaszczurki, niu się istot jednokomórkowych powstały organizmy wielokomórkowe, a ży-
nie są nimi. Wywodzą się z grupy lepi- cie z czasem zaczęło rozprzestrzeniać się na lądzie.
dozaurów, które występowały na Zie- W dziejach naszej planety wielokrotnie dochodziło do zmian warunków
mi wraz z dinozaurami. Od tego czasu życia spowodowanych zmianami klimatu albo katastrofami. Ich skutkiem było
ewolucja tej grupy przebiegała równo- wymieranie organizmów, które nie potrafiły się szybko dostosować. Około
legle do ewolucji grupy łuskonośnych
(do której zalicza się węże i jaszczurki). 65 mln lat temu na powierzchnię kuli ziemskiej spadła planetoida. Zda-
rzenie to i jego ekologiczne skutki przyczyniły się do wymarcia dinozaurów
i większości żyjących wówczas innych dużych zwierząt. Jedynymi gadami
blisko spokrewnionymi z dinozaurami, które utrzymały się przy życiu, byli
przodkowie wszystkich znanych ptaków. Do nowych warunków zdołali się
także dostosować przodkowie żółwi i krokodyli (il. 2.3).
linie życia grup
organizmów
masowe wymieranie
organizmów
2.3 Masowe wymierania gatunków przedstawiono w formie czerwonych
przerywanych linii. Wpisano przy nich daty. W historii życia na Ziemi wyróżnia się
6 wielkich wymierań. W czasie jednego z nich wyginęły dinozaury, ale z ich linii
ewolucyjnej wywodzą się dzisiejsze ptaki
48