Page 109 - chemia_k8
P. 109

Eten − wzory, nazwy i model cząsteczki

          Eten to związek zbudowany z 2 atomów węgla oraz 4 atomów wodoru. Między atomami węgla występuje podwójne
          wiązanie. Często, zwłaszcza w handlu, stosuje się nazwę: etylen.



                                                                                      Wzór
                                Nazwa             Nazwa
          Wzór sumaryczny                                      Wzór strukturalny  półstrukturalny   Model cząsteczki
                            systematyczna      zwyczajowa
                                                                                  = wzór grupowy


                                                                 H         H
                C H              eten             etylen            C   C           CH    CH
                 2
                   4
                                                                 H         H           2     2



          Eten – właściwości fi zyczne
          W probówce (il. 3.11) znajduje się eten. W temperaturze pokojowej jest bez-
          barwnym  gazem.  Etylen  nie  rozpuszcza  się  w  wodzie,  ale  rozpuszcza  się   eten
          bardzo dobrze w rozpuszczalnikach niepolarnych. Pozyskuje się go jako gaz
          ziemny, czyli mieszaninę metanu z innymi prostymi węglowodorami. Na ska-
          lę przemysłową otrzymuje się go w wyniku pirolizy (rozkładu termicznego)
          węglowodorów ciekłych i gazowych.


                                    Właściwości etenu


                       fi zyczne                         chemiczne
           •   gaz                            •   delikatny, słodki zapach
           •   bezbarwny                      •   nie podtrzymuje spalania
           •   słabo rozpuszczalny w wodzie   •   palny
                                                                                     3.11    Probówka z etenem


          Spalanie całkowite i niecałkowite etenu
          Eten również ulega reakcjom spalania, których przebieg zależy od dostęp-
          ności tlenu z powietrza. Równanie reakcji spalania całkowitego etenu (pełny
          dostęp tlenu) to:

                         C H  + 3O              2CO  + 2H O
                           2  4        2              2        2
                                                                                     Ciekawe!
             Równania reakcji spalania niecałkowitego etenu (niepełny dostęp tlenu):
                                                                                      H       H
                         C H  + 2O              2CO + 2H O                                120°
                           2  4        2                      2                         C   C  120°
                         C H   +    O           2C     +  2H O                        H   120°  H
                           2  4        2                      2
                                                                                     Cząsteczka etenu ma budowę  płaską
             Można zauważyć, że – tak jak w przypadku równań reakcji spalania dla    i symetryczną. Kąty pomiędzy wiązania-
          alkanów – typ procesu spalania zależy od ilości dostarczanego tlenu.       mi węgiel–wodór wynoszą 120 stopni.

                                                                                   107



                                                                                                              10.06.2021   11:49:34
   0610_881399_chemia_kl8_podrecznik_DRUK.indd   107                                                          10.06.2021   11:49:34
   0610_881399_chemia_kl8_podrecznik_DRUK.indd   107
   104   105   106   107   108   109   110   111   112   113   114