Page 129 - chemia_k8
P. 129

W skrócie


               Pochodne węglowodorów – związki chemiczne, w których przynajmniej     Czy pamiętasz z lekcji biologii proces
              1 atom wodoru został zastąpiony innym atomem lub grupą połączonych     fermentacji alkoholowej? Czy etanol był
              ze sobą atomów.                                                        w nim substratem czy produktem?

              Alkohole – związki składające się z grupy hydroksylowej i grupy
              węglowodorowej.

              −OH to grupa hydroksylowa, grupa funkcyjna alkoholi.

               Grupa węglowodorowa to grupa powstała poprzez odłączenie 1 atomu
              wodoru od węglowodoru.

               Ze względu na liczbę grup hydroksylowych alkohole można podzielić na
              monohydroksylowe i polihydroksylowe.


          Czy już umiesz? Sprawdź się!


           1   Wybierz spośród podanych przykładów wyłącznie wzory związków
              należących do alkoholi.
              C H OH,   CH COOH,   C H CHO,   C H (OH) ,   C H ,   HCOOH,
                                    2
                                                 5
                          3
                  5
                                               3
                                                       3
                                       5
               2
                                                             6
                                                          3
              CH OCH ,   C H O
                 3    3   4  10
           2   Zastanów się, czy przedstawione poniżej dwa wzory sumaryczne
              reprezentują ten sam związek, czy są przykładami dwóch różnych alkoholi.
              Uzasadnij swoje zdanie.
                             H H                       H H
                          H C    C  O H         H   O   C  C H
                             H H                       H H
           3   Oblicz stężenie procentowe roztworu, w którym w 100 g wody
              rozpuszczono 1,5 g metanolu.
           4   Etanol można otrzymać w wyniku procesu biochemicznego, który polega
              na rozkładzie na przykład glukozy. Produktami fermentacji alkoholowej,
              bo o niej mowa, są tlenek węgla(IV) i etanol. Zapisz równanie zachodzącej
              reakcji chemicznej oraz oblicz, ile gramów etanolu można uzyskać, jeśli
              do doświadczenia wzięto 10 g glukozy (C H O ).
                                                    12
                                                       6
                                                  6
           5   Skorzystaj z internetu i poszukaj informacji o dwóch przykładach alkoholi:
              propan-1-olu i propan-2-olu. Podaj ich wzory sumaryczne, półstrukturalne,
              grupowe i strukturalne. Zastanów się, jakie podobieństwa i różnice w ich
              budowie możesz zaobserwować.

            6  Korzystając z literatury chemicznej, wypisz nazwy systematyczne i wzory
              półstrukturalne alkoholi pochodzących z szeregu homologicznego
              alkanów o 6, 7, 8, 9 atomach węgla w cząsteczce.                       Czy wiesz, że producenci wanien akry-
                                                                                     lowych ostrzegają przed używaniem al-
           7   Korzystając z internetu, sprawdź, jakie wzory strukturalne i sumaryczne   koholu do ich czyszczenia? Jakie znasz
              mają dwa wybrane przykłady alkoholi polihydroksylowych. Dodatkowo      inne powierzchnie, które nie powinny
              podaj ich nazwy systematyczne i zwyczajowe.                            mieć kontaktu z alkoholami?

                                                                                   127



                                                                                                              10.06.2021   11:50:00
   0610_881399_chemia_kl8_podrecznik_DRUK.indd   127
   0610_881399_chemia_kl8_podrecznik_DRUK.indd   127                                                          10.06.2021   11:50:00
   124   125   126   127   128   129   130   131   132   133   134