Page 134 - chemia_k8
P. 134
W skrócie
Metanol i etanol mają wiele wspólnych właściwości. Są to bezbarwne,
lotne ciecze o gęstości mniejszej od wody. Mają zbliżony zapach
przypominający woń unoszącą się z butelki z napojem dawniej potocznie
zwanym wyskokowym. Ich temperatury wrzenia są trochę niższe niż
temperatura wrzenia wody. Oba związki dobrze rozpuszczają się w wodzie
i są palne. Ich roztwory wodne wykazują również odczyn obojętny.
Metanol jest silną trucizną. Spożycie nawet małej dawki może skończyć
się ślepotą lub śmiercią.
Etanol jest składnikiem napojów alkoholowych. Jego spożywanie
prowadzi do uzależnienia.
Czy już umiesz? Sprawdź się!
1 Zaprojektuj doświadczenie, którego celem będzie zbadanie
rozpuszczalności w wodzie dwóch alkoholi – metanolu i etanolu. Zapisz
niezbędny sprzęt i odczynniki. Narysuj schemat, zaproponuj obserwacje
i wyciągnij wnioski.
2 Zaprojektuj doświadczenie, którego celem będzie określenie odczynu
roztworów metanolu i etanolu. Jako wskaźników kwasowo-zasadowych
użyj roztworów fenoloftaleiny i oranżu metylowego.
3 Zastanów się, które cechy metanolu i etanolu można przyporządkować
właściwościom fizycznym, a które – chemicznym.
4 Odnosząc się do etykiet odczynników lub kart charakterystyki metanolu
i etanolu, wyjaśnij, na jakie zagrożenie / zagrożenia wskazują piktogramy
w nich zawarte.
5 Skorzystaj z internetu i sprawdź, który z alkoholi dawniej nazywany był
spirytusem drzewnym. Skąd się wzięła ta nazwa?
spirytus zabarwiony 6 Uczniowie, chcąc porównać gęstość wody z gęstością etanolu,
niebieskim atramentem
przeprowadzili doświadczenie, które zaprezentowano na rysunku
schematycznym (obok) wraz z komentarzem.
W efekcie końcowym w naczyniu znalazły się dwie ciecze z wyraźną
granicą warstw. Napisz w zeszycie, która warstwa odpowiadała wodzie,
a która – zabarwionemu spirytusowi. Skomentuj, dlaczego ciecze ustawiły
się w takiej kolejności.
7 Nazwij rodzaj mieszaniny powstały po dokładnym wymieszaniu układu
woda przedstawionego w zadaniu 6. Podaj nazwę metody rozdzielania, która
pozwoliłaby wydzielić alkohol z otrzymanej mieszaniny.
8 Powiedz, czy zmieniłyby się obserwacje, gdyby zamienić alkohol z zadania 6.
Uwaga!
na metanol. Odszukaj gęstości metanolu w internecie.
• Spirytus należy wlewać ostrożnie
po ściankach probówki. 9 Skorzystaj z kart charakterystyki metanolu i zapisz w zeszycie, jak powinna
• Nie wstrząsać probówką. wyglądać prawidłowo udzielona pomoc przedmedyczna w przypadku
• Nie mieszać zawartości probówki. podejrzenia zatrucia metanolem.
132
10.06.2021 11:50:10
0610_881399_chemia_kl8_podrecznik_DRUK.indd 132
0610_881399_chemia_kl8_podrecznik_DRUK.indd 132 10.06.2021 11:50:10
