Page 131 - chemia_k8

Podobne właściwości metanolu i etanolu A.

Metanol i etanol mają wiele podobnych właściwości fi zycznych. Obserwu- B.
jąc ich próbki (il. 4.3), można zauważyć, że są to bezbarwne ciecze. Jeśli
weźmiemy dwie chłonne bibuły (il. 4.4) i na pierwszą naniesiemy kroplę me-
tanolu, a na drugą – kroplę etanolu, już po kilku minutach na paskach nie
ujrzymy nawet śladu tych odczynników. Dowodzi to lotności obu alkoholi
(potocznie: łatwości parowania cieczy). Ich zapachy również są podobne –
przypominają woń unoszącą się z otwartej butelki napoju dawniej popularnie 4.4 Bibuły z kroplą metanolu (A.)
zwanego wyskokowym, zapach spirytusu czy nadzienia cukierków z likierem. oraz etanolu (B.) po upływie kilku
Korzystając z kart charakterystyki obu związków, wypiszmy inne właściwości. minut

Właściwość Metanol Etanol

rozpuszczalność w wodzie dobra

gęstość względem wody mniejsza od gęstości wody

temperatura wrzenia ok. 65°C ok. 78°C
4.5 Uniwersalny papierek
odczyn roztworu wodnego obojętny wskaźnikowy po zanurzeniu
w metanolu i etanolu wskazuje
znacząco mniej trujący wartość pH = 7
toksyczność trujący
niż metanol

Jako podobne cechy obu alkoholi można wymienić:
• dobrą rozpuszczalność w wodzie,
• mniejszą gęstość od gęstości wody,
• temperatury wrzenia niższe niż temperatura wrzenia wody,
• obojętny odczyn roztworów.
Z powyższych informacji wynika, że metanol jest trucizną. Gdyby nieroz-
tropnie pomylić go z etanolem (ze względu na ich podobieństwa), mogłoby to Doświadczenia z trującym metanolem
skończyć się tragicznie. W związku z tym wszelkie doświadczenia z metano- powinny być wykonywane przez osoby
lem powinny być wykonywane z wielką ostrożnością. kompetentne (np. przez nauczyciela).

Czy metanol i etanol są palne?

Planując doświadczenie związane z badaniem palności, należy zawsze za-
chować szczególną ostrożność, ściśle stosować się do zasad bezpieczeństwa.
Jest to bardzo ważne podczas przeprowadzania doświadczeń z odczynnika-
mi, na etykietach których znajdują się piktogramy informujące m.in. o ich
łatwopalności. Takie oznaczenia widnieją na butelkach roztworów metanolu
i etanolu o stężeniu powyżej 95%. Dbając o bezpieczeństwo swoje i innych,
zaplanujmy krok po kroku doświadczenie, którego celem będzie określenie
palności substancji znajdujących się w dwóch stężonych roztworach odpo-
wiednich alkoholi.

129

10.06.2021 11:50:02
0610_881399_chemia_kl8_podrecznik_DRUK.indd 129 10.06.2021 11:50:02
0610_881399_chemia_kl8_podrecznik_DRUK.indd 129