Page 124 - 881414_FIZYKA_podrecznik_kl_8_PP_fiipbook

Ruch i spoczynek są względne, zależą od wyboru układu odniesienia.
Oznacza to, że dane ciało w tym samym czasie (jednocześnie) jest w ruchu
względem jednego układu odniesienia, a w spoczynku – względem innego układu.

Przykład 20.

Prąd rzeki unosi dwie łódki. W jednej siedzi Kasia, a w drugiej Dagma-
ra. Na brzegu stoi ich kolega Krzysiek. Co stwierdzi Dagmara o ruchu
5.3 Chłopcy obserwujący chomika Kasi? A co powie Krzysiek o ruchu Kasi? W jakim stanie jest Kasia
kręcącego się w kołowrotku
względem płynącej wody?

Określ, które ciała są w spoczynku, Rozwiązanie:
a które – w ruchu. Dagmara powie, że względem niej Kasia jest w spoczynku, bo nie
zbliża się do niej ani nie oddala się od niej. Krzysiek stwierdzi, że Kasia
wraz z łódką zmienia względem niego swoje położenie, jest zatem
w ruchu. Względem płynącej wody Kasia jest w spoczynku, gdyż
przemieszcza się wraz z prądem rzeki.

W skrócie Czy już umiesz? Sprawdź się!

Położenie ciała w przestrzeni można określić tylko 1 Podaj przykłady ruchu i spoczynku, za każdym razem
względem innego ciała (układu ciał). wskaż układ odniesienia.
Ruchem nazywamy zmianę położenia ciała względem 2 Pasażer wysiadł z windy, która ruszyła w górę. Oceń
innego ciała w miarę upływu czasu. prawdziwość podanych zdań.
Jeśli ciało nie zmienia swojego położenia względem A. Pasażer jest nieruchomy, a winda się oddala.
innego ciała w miarę upływu czasu, to jest względem B. Winda i pasażer są w ruchu.
niego w spoczynku. C. Dopiero po ustaleniu układu odniesienia możemy
opisać ich ruch.
Układem odniesienia nazywamy ciało (lub układ ciał)
względem którego określamy położenie i ruch innego 3 Oceń prawdziwość podanych zdań.
ciała.
A. Parasolka leżąca na półce jadącego pociągu jest
Ciało traktujemy jak punkt materialny, gdy jego w ruchu względem pociągu.
rozmiary są małe w porównaniu z odległościami, jakie B. Parasolka leżąca na półce jadącego pociągu jest
ciało przemierza. w ruchu względem pasażera spacerującego po
korytarzu.
Ruch i spoczynek są względne, zależą od wyboru C. Parasolka leżąca na półce jadącego pociągu
układu odniesienia. Oznacza to, że dane ciało w tym jest w ruchu względem semafora stojącego przy
samym czasie (jednocześnie) jest w ruchu względem torach.
jednego układu odniesienia, a w spoczynku –
względem innego układu. 4 Wskaż względem jakich ciał siedzący uczeń-
pasażer jadącego do szkoły autobusu szkolnego jest
w spoczynku, a względem jakich ciał jest w ruchu.

122