Page 127 - 881414_FIZYKA_podrecznik_kl_8_PP_fiipbook

Droga Ciekawe!
Rozpatrzmy ruch turysty wędrującego po Górach Świętokrzyskich, na szlaku
z Nowej Słupi przez Łysiec do Świętej Katarzyny (il. 5.6). Turysta w ciągu
120 minut przebył część tej trasy – z Nowej Słupi wszedł na Łysicę – mówimy,
że przebył jakąś drogę.

Nowa Słupia Łysica Święta Katarzyna

Urządzeniem do wykrywania i określa-
nia położenia obiektów za pomocą fal
radiowych jest radar (radiolokator). Ra-
dar to skrót od słów angielskiego wy-
rażenia: radio detection and ranging,
co oznacza: wykrywanie i namierzanie
radiowe.
5.6 Schemat trasy z Nowej Słupi do Świętej Katarzyny Zasadę działania radaru potrafią wy-
5.4 Schemat trasy z Nowej Słupi do Świętej Katarzyny korzystywać zwierzęta. Większość owa-
dów odbiera informacje za pomocą
Długość toru przebyta przez ciało w pewnym odstępie czasu nazywa się drogą. włosowatych czułków umieszczonych
na głowie. W nich znajdują się komórki
zmysłowe odpowiedzialne za rozpozna-
Przebyta droga jest oznaczana symbolem s. Mierzymy ją za pomocą jed- wanie różnych czynników, np. kierunku,
nostki długości. Przypomnij sobie, że podstawową jednostką drogi w układzie z którego dochodzi odbierany sygnał.
SI jest 1 metr.

Droga w ruchu po linii prostej
Jeśli ruch odbywa się wzdłuż linii prostej i wiesz, w którą stronę ciało się poru-
sza, to przebytą drogę możesz wyznaczyć na dwa sposoby:
• zmierzyć ją odpowiednim przyrządem (taśmą mierniczą, linijką itp.),
• wyznaczyć zmianę położenia ciała (il. 5.7), jeśli mamy wybrany układ
współrzędnych oraz znamy położenie początkowe (x 1 ) i końcowe (x 2 ) ciała:
s = Δx = x 2 – x 1 Czy pamiętasz?
 (delta) – oznacza zmianę danej
wielkości fizycznej. Aby obliczyć zmianę
() danej wielkości fizycznej, zawsze
należy od wartości końcowej odjąć
wartość początkową tej wielkości.

0 x 1 x 2

5.7 Wyznaczanie drogi w układzie współrzędnych związanych z przystankiem
125
125