Page 130 - 881414_FIZYKA_podrecznik_kl_8_PP_fiipbook
P. 130
W skrócie
Torem ruchu nazywamy linię, którą zakreśla poruszające się ciało.
Ruch, którego torem jest linia prosta, nazywamy ruchem prostoliniowym.
Ruch, którego torem jest dowolna linia krzywa, nazywamy ruchem krzywoliniowym.
Położenie ciała w dowolnej chwili można określić, stosując związany z układem odniesienia, wybrany jedno-, dwu –
lub trójwymiarowy układ współrzędnych.
Droga to długość toru ruchu. Jednostką drogi jest metr (1 m).
Jeśli ciało przemieszcza się wzdłuż osi x i nie zawraca, to przebyta droga jest równa s = Δx = x 2 – x 1 .
Droga jest najczęściej dłuższa niż odległość w linii prostej pomiędzy miejscem rozpoczęcia ruchu a miejscem jego
zakończenia.
Czy już umiesz? Sprawdź się!
1 Jaką linią jest tor ruchu końca wskazówki zegara? 7 Na mapie okolic Kielc widzisz odległości podane
w kilometrach. Oblicz drogę, którą należy przebyć, aby:
2 Oblicz drogę przebytą przez samochód, jeśli wiesz,
że po opuszczeniu garażu przejechał on w kierunku a) z Chęcin dojechać do Włoszczowy,
wschodnim 3 km, po czym skręcił na północ b) z Kielc dojechać do Chmielnika,
i przejechał jeszcze 4 km. Przedstaw graficznie tor c) z Oblęgorka dojechać przez Kielce do Bilczy.
ruchu samochodu. Przyjmij, że 1 cm odpowiada 1 km.
3 Powiedz, jakim ruchem (prostoliniowym czy Łopuszno 11 Oblęgorek 7 11 3
krzywoliniowym) poruszają się: 2 8 2 11 11
21 10 12 6 7
a) zawodnik w biegu na 100 metrów, Włoszczowa 15 9 8 3
b) piłka wykopywana przez bramkarza na drugą 1 15 7 2 9 KIELCE
połowę boiska, Małogoszcz Chęciny 9
c) tyczkarz skaczący nad poprzeczką, 22 17 13 Bilcza
4
d) jabłko spadające z drzewa, 23
e) bolid na torze wyścigowym. 20 32
Nagłowice
4 Jakich układów współrzędnych trzeba użyć, Jędrzejów 16 16
aby opisać ruchy z zadania 3.? 15 1 33 Lipnik Chmielnik
20
5 Wyznacz drogę przebytą przez siebie na trasie, którą 13
codziennie przechodzisz (np. dom – szkoła). Za miarę
długości przyjmij długość swojego kroku i zastosuj ją 8 Wykorzystaj dowolny program/aplikację i zaplanuj
do swojego pomiaru. Możesz również w ten sposób wycieczkę z Krakowa do Gdańska, wybierz co najmniej
zmierzyć na lekcji fizyki długość korytarza (boiska) dwa warianty podróży (przez różne miejscowości).
i porównać swój wynik z wynikami kolegów z grupy. Oblicz, jaką drogę miałbyś do przebycia, podróżując
wybranymi torami. Sprawdź na mapie, jaką drogę
6 Robotnik malujący pasy na kominie elektrociepłowni miałby do przebycia samolot lecący z Krakowa
znajdował się o godzinie 7:30 na wysokości h 1 = 25 m do Gdańska.
nad ziemią, a o godzinie 8:30 był na wysokości
h 2 = 200 m. Jaką drogę przebył robotnik w ciągu 9 Na rysunku przedstawiającym tor ruchu samochodu
godziny? Zaznacz położenie robotnika w czasie jego z zadania 2. zaznacz wektor przemieszczenia. Zmierz
wspinania się, w wybranym układzie współrzędnych. długość wektora i oblicz drogę, jaką przebyłby
Jaka była wysokość komina, jeśli o 8:30 robotnikowi samochód jadący wzdłuż toru zgodnego z wektorem
pozostało do przejścia 50 metrów? przemieszczenia.
128