Page 160 - 881414_FIZYKA_podrecznik_kl_8_PP_fiipbook
P. 160

Jak obliczyć wartość prędkości w ruchu prostoliniowym
                                                   jednostajnie opóźnionym?
        Pamiętaj, że droga jest zawsze      Jak już wiesz, wartość przyspieszenia w ruchu prostoliniowym jednostajnie
        wielkością nieujemną i dla każdego                                           v 0  – v
        ciała w ruchu rośnie.               opóźnionym możesz obliczyć ze wzoru: a =   t
                                               Jeśli ciało po czasie t zatrzymuje się, to oznacza, że końcowa wartość pręd-
                                                                 v 0
                                            kości v = 0 i wtedy a =  , a stąd v 0  = a · t.
                                                                 t
                                               Obliczmy teraz wartość prędkości ciała v po czasie t trwania ruchu.
                                               W tym celu mnożymy przez czas t obie strony wzoru na przyspieszenie
                                            w ruchu prostoliniowym jednostajnie opóźnionym:
                                                                                   · t
                                                                         a =  v 0  – v |
                                                                               t
                                                                          a · t = v  0  – v
                                                                       stąd v = v  0  – a · t
                                               Drogę  s w ruchu prostoliniowym jednostajnie opóźnionym, gdy  v =  0,
                                            obliczamy, stosując taki sam wzór jak w ruchu prostoliniowym jednostajnie

                                            przyspieszonym, gdy v 0  = 0, a więc: s =  at 2 2 .


          Przykład 37.
                                                     m                                  m
          Wartość prędkości początkowej ciała wynosi 5  , a wartość przyspieszenia wynosi 1  . Oblicz wartość prędko-
                                                     s
                                                                                        s
                                                                                         2
          ści ciała po 3 sekundach w ruchu prostoliniowym jednostajnie opóźnionym.
          Dane:                                               Szukane:
             = 5  m                                           v = ?
          v 0    s
          a = 1  m 2
                s
          t = 3 s

          Rozwiązanie:

          Korzystamy ze wzoru na wartość prędkości ciała po czasie t: v = v 0  – a · t
                                              m
                                        m
          po podstawieniu wartości: v = 5   – 1   · 3 s = 2  m
                                                         s
                                              s
                                         s
                                               2
                                                                          m
          Odpowiedź: Wartość prędkości ciała po 3 sekundach ruchu wynosi 2  .
                                                                          s
          Przykład 38.
          Z jaką szybkością należy wyrzucić ciało pionowo do góry, aby wzniosło się na wysokość 20 m? Oblicz czas wzno-
                                        m
          szenia się ciała. Przyjmij g = 10  .
                                        s 2
          Dane:                                               Szukane:
          h = 20 m                                            t = ?
                 m
          g = 10                                              v 0  = ?
                 s 2

                                      158
   155   156   157   158   159   160   161   162   163   164   165