Page 163 - 881414_FIZYKA_podrecznik_kl_8_PP_fiipbook
P. 163

Prędkość v jest wielkością wektorową; informuje nas nie tylko o tym,
              jak szybko ciało się porusza, ale również o kierunku i zwrocie ruchu ciała.
                                                                                                              v
              Punktem przyłożenia wektora prędkości jest ciało, które się porusza
              z określoną prędkością.
              Długość wektora, zgodnie z przyjętą jednostką, określa wartość prędkości.
              Kierunek ruchu określa prosta, na której wektor leży.
              W którą stronę porusza się ciało wskazuje grot – zwrot wektora.

                                                                           m
              Szybkość v to wartość prędkości. Jednostką wartości prędkości jest 1   s  .

              Wartość przyspieszenia obliczamy, dzieląc przyrost wartości prędkości przez czas, w którym ten przyrost nastąpił: a =   ∆v  .
                                                                                                                  t
              Wartość przyspieszenia w ruchu jednostajnie przyspieszonym informuje nas, o ile wzrasta szybkość ciała w jednostce
              czasu. W ruchu jednostajnie opóźnionym – o ile maleje szybkość ciała w jednostce czasu. Jednostką wartości
              przyspieszenia jest 1   m 2 .
                                s
              Przyspieszenie jest wielkością wektorową.

                                                                                                                 m
              Wszystkie ciała spadają swobodnie ruchem jednostajnie przyspieszonym ze stałym przyspieszeniem o wartości g ≈ 10  s 2 ,
              zwanym przyspieszeniem ziemskim.

              Średnią szybkość w ruchu zmiennym, będącą ilorazem całkowitej drogi (s) i czasu (t), w którym została przebyta,
              obliczamy ze wzoru: v śr  =   s
                                    t
              W dowolnym ruchu droga jest liczbowo równa polu pod wykresem v(t).  v







                                                                                             s


                                                                                                      t

          Czy już umiesz? Sprawdź się!

           1   Oceń prawdziwość podanych zdań.

              Łódź płynąca z nurtem rzeki jest
              A.  w ruchu względem brzegu i rzeki.
              B.  w ruchu względem brzegu, a w spoczynku względem rzeki.
              C.  w spoczynku względem brzegu i rzeki.
                                                                                                           8 m
           2   Chłopiec pływa wzdłuż brzegów basenu (il. obok), pokonując każdy jego
              bok w czasie 10 s. Oblicz, jaką drogę i jaką średnią prędkość będzie miał
              chłopiec po upływie:

              a)  10 s,
              b)  20 s,
              c)  30 s,
              d)  40 s.                                                                       6 m

                                                                                   161
   158   159   160   161   162   163   164   165   166   167   168