Page 155 - 881414_FIZYKA_podrecznik_kl_8_PP_fiipbook

Przykład 35.

m
Ciało ruszyło z miejsca ruchem prostoliniowym jednostajnie przyspieszonym i uzyskało szybkość 3,5
s
w czasie 5 s. Oblicz wartość przyspieszenia ciała oraz drogę przebytą w tym czasie.

Dane: Szukane:
m
v = 3,5 a = ?
s
t = 5 s s = ?

Rozwiązanie:
Wartość przyspieszenia obliczymy ze wzoru: a = v
t
3,5 m m
a = 5 s s = 0,7 s 2

Do obliczenia drogi wykorzystujemy wzór: s = a · t 2
2
m
m
0,7 · (5 s) 2 0,7 · 25 s 2 17,5 m
s = s 2 2 = s 2 2 = 2 = 8,75 m v ( )
m
s
Znając wartość przyspieszenia, możemy narysować wykres v(t), 3,5
korzystając z zależności: v = a · t 2,8
1
Z wykresu możemy obliczyć drogę, korzystając ze wzoru: s = v · t
2 2,1
1
m
s = · 3,5 · 5 s = 8,75 m 1,4
2 s
m 0,7
Odpowiedź: Wartość przyspieszenia ciała wynosiła 0,7 .
s
2
Ciało to przebyło drogę 8,75 m. 0 1 2 3 4 5 t (s)
Ruch prostoliniowy jednostajnie przyspieszony w przyrodzie
Przykładem ruchu prostoliniowego jednostajnie przyspieszonego występującego w przyrodzie jest spadanie swo-
bodne ciał (o czym dowiesz się więcej w dalszej części podręcznika). Taki ruch zachodzi wtedy, gdy można pominąć
opory powietrza, a ciało uniesione na niewielkie w stosunku do promienia Ziemi wysokości spada na jej powierzchnię.
Przyspieszenie swobodnego spadania nazywamy przyspieszeniem ziemskim i oznaczamy literą g (od greckiego
słowa geo, czyli ʽziemiaʼ).
m
Dla Polski średnia wartość g = 9,81 .
s
2
Do opisu swobodnego spadania ciał stosujemy poznane przez nas wzory określające ruch prostoliniowy jednostaj-
nie przyspieszony bez prędkości początkowej, z tą różnicą, że drogę (wysokość) oznaczamy literą h, a przyspieszenie
literą g, gdyż jest to przyspieszenie ziemskie.
Mamy zatem:
v = g · t
oraz h = g · t 2
2
Przy rozwiązywaniu zadań najczęściej przyjmuje się wartość:
m
g = 10 .
s 2

153