Page 163 - historia 8

Bolesław Bierut Stefan Wyszyński
(1892–1956) (1901–1981)

– działacz komunistyczny, czło- – kardynał, prymas Polski, na-
nek Komunistycznej Partii Polski zywany Prymasem Tysiąclecia.
(od 1918 r.), więziony za szpiego- W 1924 r. przyjął święcenia ka-
stwo na rzecz ZSRS (1933–1939). płańskie. W latach 1925–1929
Podczas II wojny światowej prze- studiował na Katolickim Uni-
bywał w ZSRS. W 1943 r. został wersytecie Lubelskim, następ-
przerzucony do Polski i wszedł nie wykładał katolicką naukę
w skład PPR. W latach 1944–1947 społeczną w Wyższym Semi-
był przewodniczącym (prezydentem) Krajowej Rady Na- narium Duchownym we Włocławku. W 1946 r. został
rodowej, a w latach 1947–1952 prezydentem RP i prze- mianowany biskupem lubelskim, a dwa lata później –
wodniczącym Rady Państwa, następnie premierem arcybiskupem gnieźnieńskim i warszawskim oraz pry-
(1952–1954). W 1948 r. został sekretarzem generalnym KC masem Polski. Konsekwentnie bronił niezależności
PPR, a potem przewodniczącym (I sekretarzem) KC PZPR. Kościoła i praw katolików w totalitarnym państwie.
Odpowiadał za ścisłe uzależnienie Polski od ZSRS, sta- Za swoją postawę został internowany w latach 1953–
linowski terror i śmierć wielu tysięcy ludzi. Zmarł w Mo- 1956. Organizator wielu ważnych inicjatyw duszpaster-
skwie w niewyjaśnionych okolicznościach. skich, w tym obchodów Milenium Chrztu Polski w 1966 r.

W skrócie

1947 r. – koniec działalności TRJN. B. Bierut prezydentem RP.

Utworzenie PZPR w 1948 r. Pierwszym przewodniczącym B. Bierut.
Nowa Huta
1952 r. – uchwalenie konstytucji PRL.

Polska pod rządami B. Bieruta (1948–1956): stalinowski terror, propaganda
i cenzura, kult jednostki, silne uzależnienie Polski od ZSRS, nacjonalizacja.

Represje władz wobec Kościoła katolickiego. Niezłomna postawa
duchowieństwa z kardynałem S. Wyszyńskim na czele.

Czy już umiesz?

W 1949 r. pod Krakowem rozpoczęto bu-
1 Czym była PZPR? Wymień jej cele. dowę Huty im. Lenina. Obok kombinatu
2 Przedstaw ważniejsze organy władzy wymienione w konstytucji PRL. powstało socjalistyczne „miasto idealne”
Na czym polegała ich fasadowość? – Nowa Huta. W założeniu władz miało
ono stanowić przeciwwagę dla Krakowa,
3 Omów system terroru stalinowskiego w Polsce i oceń jego skutki. który skupiał konserwatywne i inteligenc-

4 W jakim świetle propaganda komunistyczna ukazywała Sowietów, kie środowisko, na ogół nieprzychylne
a w jakim – Zachód? Czy było to zgodne z prawdą? partii. Nowa Huta została zaplanowa-
na jako miasto pozbawione kościoła
5 Oceń wpływ PZPR na władzę w komunistycznej Polsce. (ostatecznie wybudowano go dopiero
w 1977 r.). Zachowało się tu wiele przykła-
6 Opisz przemiany gospodarcze w pierwszych latach PRL.
dów architektury socrealizmu, m.in. bu-
7 Czy Polskę w czasach Bieruta można uznać za zewnętrzną prowincję dynki przy placu Centralnym. Dziś Nowa
ZSRS? Uzasadnij swoje stanowisko. Huta leży w granicach Krakowa.

161