Page 27 - historia 8

Przyczyny klęski Hitlera

Pomimo początkowych sukcesów Niemcy ponieśli porażkę na wschodzie.
Złożyło się na nią kilka przyczyn. W znacznym stopniu przyczynił się do niej
sam Hitler, który w pewnym momencie objął naczelne dowództwo nad siłami
zbrojnymi. Jego fatalne rozkazy na przykład nie zezwalały na taktyczne wyco-
fanie wojsk w sytuacjach beznadziejnych. Pod Stalingradem przez swój upór
Führer skazał na zagładę niemiecką VI Armię.
Nie bez znaczenia była również specyfika wojny na wschodzie. Niemcom Prowadzenie wojny utrudniały
przyszło walczyć na rozległym terytorium. Musieli się mierzyć z trudnościami złe warunki pogodowe – przede
komunikacyjnymi, gdyż jakość rosyjskich dróg była bardzo słaba. wszystkim sroga zima. Niemcy nie
byli przygotowani do prowadzenia
Jedną z przyczyn klęski III Rzeszy było opóźnienie daty ataku na ZSRS. walk w temperaturze dochodzącej
Pierwotnie Hitler zamierzał uderzyć w maju 1941 r. Jednak konieczność do –30 stopni Celsjusza. Zawodził
wsparcia Włochów na Bałkanach spowolniła operację o miesiąc. Niemcy nie sprzęt. Problemem były nie tylko
zdążyli więc przed nadejściem zimy osiągnąć strategicznego celu, jakim było dokuczliwe mrozy, ale także
jesienne opady deszczu i wiosenne
zajęcie Moskwy w 1941 r. roztopy, które zamieniały ziemię
Związek Sowiecki mógł liczyć na pomoc ze strony aliantów, szczegól- w nieprzejezdne błoto.
nie Stanów Zjednoczonych (które w grudniu 1941 r. przystąpiły do wojny).
Już od początku 1941 r. w ramach ustawy Lend-Lease Act [czyt. lend liz
akt] USA dostarczały Sowietom broni i sprzętu. Lend-Lease Act – (ang.) umowa
Istotnym czynnikiem było postępowanie Niemców wobec ludności cywil- pożyczki-dzierżawy – ustawa Kongresu
USA z marca 1941 r. Zezwalała
nej (zob. s. 27 i 28). Bezwzględna i okrutna okupacja zjednoczyła narody ZSRS prezydentowi udzielać wsparcia
w walce z Wehrmachtem. Sowieccy żołnierze i cywile z wielkim poświęceniem w formie pożyczki krajom walczącym
i determinacją walczyli z okupantem – kosztem olbrzymich strat w ludziach. z państwami Osi.

W skrócie Wilczy Szaniec w Gierłoży

22 czerwca 1941 r. – atak III Rzeszy na Związek Sowiecki. Zajęcie jego
zachodniej części, w tym Ukrainy. Dotarcie Niemców pod Moskwę.
Oblężenie Leningradu (1941–1944).
1943 r. – klęski Niemców pod Stalingradem i w bitwie pancernej
pod Kurskiem. Załamanie się ofensywy Wehrmachtu. Początek
zwycięskiego pochodu Armii Czerwonej na zachód.

Czy już umiesz? W Gierłoży niedaleko Kętrzyna w woje-
wództwie warmińsko-mazurskim znaj-
dują się ruiny byłej kwatery głównej
1 Omów stosunki niemiecko-sowieckie przed 1941 r.
Hitlera, zwanej Wilczym Szańcem. W la-
2 Scharakteryzuj przebieg wojny na froncie wschodnim w 1941 r. tach 1940–1944 na tym obszarze Niemcy
Jakie były przyczyny klęsk wojsk sowieckich w początkowej fazie walk? zbudowali kilka bunkrów, lotnisko i dwo-
rzec kolejowy. Z Wilczego Szańca Hitler
3 Które wydarzenia na froncie wschodnim można uznać za przełomowe
dla wyniku wojny? Dlaczego? dowodził inwazją na ZSRS. W 1944 r. do-
szło tu do nieudanego zamachu na ży-
4 Wymień przyczyny klęski Hitlera w wojnie z ZSRS. cie dyktatora.

25