Page 28 - historia 8
P. 28
1.5 Okupacja, kolaboracja i opór
NOWOŻYTNOŚĆ WSPÓŁCZESNOŚĆ
XX XXI
wieki
14 czerwca 1940 r. – pierwszy transport marzec 1942 r. – uruchomienie przez Niemców
Polaków do Auschwitz obozu zagłady Auschwitz II
Podejmij temat z Omów postępy ofensywy niemieckiej w Europie w latach 1939–1941.
Eksploatacja gospodarcza podbitych krajów
Status okupowanych przez Niemcy obszarów był różny. Część ziem wcielono
do III Rzeszy (m.in. Wielkopolskę, Pomorze Gdańskie, Alzację i Lotaryngię)
i silnie je germanizowano. Część pozostawiono pod zarządem nazistowskich
Generalne Gubernatorstwo dygnitarzy (m.in. Generalne Gubernatorstwo). W niektórych krajach
(w skrócie: GG) – twór administracyjny, Niemcy tworzyli lojalne wobec siebie rządy.
ustanowiony 26 października 1939 r. Charakterystyczną cechą polityki okupacyjnej III Rzeszy w całej Euro-
na mocy dekretu Adolfa Hitlera. W jego pie była eksploatacja gospodarcza podbitych ziem. Niemcy przejmowali
skład weszły centralne ziemie dawnej
II Rzeczypospolitej (zob. s. 48). fabryki (głównie na obszarach wcielonych do Rzeszy i w ZSRS), rabowali
maszyny i zapasy. Na mieszkańców nakładali obowiązek dostarczania żywno-
ści i płodów rolnych. Eksploatacja gospodarcza podbitych krajów i działania
Aprowizacja – zaopatrywanie zbrojne doprowadziły do problemów z aprowizacją oraz klęsk głodu.
ludności w artykuły pierwszej potrzeby, W związku z dużym zapotrzebowaniem niemieckiej gospodarki na siłę
m.in. w żywność. roboczą naziści masowo wywozili ludzi do pracy w Rzeszy. Robotnicy
przymusowi byli zatrudniani w niemieckich gospodarstwach rolnych i fa-
brykach. Najwięcej robotników przymusowych pochodziło z ZSRS, Polski,
Francji, Belgii, Holandii, Czechosłowacji i Jugosławii.
Niemieckie obozy koncentracyjne
Jako siłę roboczą naziści wykorzystywali również więźniów niemieckich
obozów koncentracyjnych. Osadzeni w nich ludzie byli zmuszani do nie-
wolniczej pracy oraz padali ofiarą eksperymentów pseudomedycznych. Pierw-
sze obozy koncentracyjne utworzono na obszarze III Rzeszy w latach 30.
XX w. po dojściu Adolfa Hitlera do władzy. W czasie wojny ich sieć rozbu-
dowano – obozy powstały w okupowanej Polsce, Czechosłowacji, Jugosławii
i ZSRS. Więziono w nich przedstawicieli warstw przywódczych okupowa-
nych krajów, ludzi podejrzewanych o udział w konspiracji, a czasami jeńców
Więźniowie obozu koncentracyjnego wojennych. W obozach zamykano też grupy ludzi, którym naziści odmawiali
w Buchenwaldzie. Znaczna część prawa do życia w społeczeństwie (poza Żydami i Romami – świadków Je-
osadzonych umierała z powodu
tragicznych warunków bytowych, howy i homoseksualistów narodowości niemieckiej). Osoby niepełnosprawne
wycieńczenia i głodu. lub chore psychicznie były mordowane w drodze eutanazji.
26