Page 57 - historia 8
P. 57

Zbrodnia katyńska

          Jednym z największych masowych mordów dokonanych na Polakach w cza-
          sie II wojny światowej była zbrodnia katyńska. Na wniosek szefa NKWD
          Ławrientija Berii i na rozkaz Stalina enkawudziści zamordowali polskich ofi-
          cerów, którzy w 1939 r. zostali wzięci do niewoli sowieckiej. Byli oni prze-
          trzymywani w obozach jenieckich w Kozielsku, Starobielsku i Ostaszkowie.
          Do zbrodni doszło wiosną 1940 r. w kilku miejscowościach, m.in. w Katyniu
          koło Smoleńska, Kalininie (Twerze) i Charkowie na Ukrainie. Łącznie zabito
          nie mniej niż 22 tysiące polskich obywateli. Wśród nich byli głównie oficero-
          wie rezerwy, których powołano do Wojska Polskiego w chwili wybuchu wojny:
          lekarze, prawnicy, urzędnicy, inżynierowie, dziennikarze, działacze polityczni,
          ziemianie. Stanowili elitę naszego społeczeństwa. Zabitych potajemnie po-
          grzebano w masowych grobach w Katyniu, Miednoje i okolicach Charkowa.      W 1943 r. Niemcy ogłosili odkrycie
          Przez długi czas ich los pozostawał nieznany. Prawda o zbrodni wyszła na jaw   grobów pomordowanych polskich
          dopiero w 1943 r. Wówczas sprawę nagłośnili Niemcy, którzy odkryli katyń-  oficerów. Na miejsce zbrodni udali
                                                                                     się niezależni obserwatorzy. Przede
          skie mogiły. Sowieci nie przyznali się do popełnienia zbrodni.             mną rozwarty dół, a w jego czeluści
                                                                                     warstwami, ciasno, jak sardynki
                                                                                     w pudełku, trupy. Mundury, płaszcze,
                                                                                     mundury polskie, pasy, guziki, buty,
                                                                                     zwichrzone włosy na czaszkach,
          W skrócie
                                                                                     usta poniektórych wpółotwarte –
                                                                                     tak relacjonował to, co zobaczył
               Podział ziem polskich przez okupantów. Utworzenie GG.                 w Katyniu, pisarz Józef Mackiewicz.
               Terror niemiecki na ziemiach polskich: egzekucje, aresztowania, łapanki,
              wysiedlenia, likwidacja inteligencji (m.in. akcja AB). Wywózki Polaków
              na roboty przymusowe i do obozów koncentracyjnych.

               Polityka terroru i wyniszczania narodu polskiego przez Sowietów.      Palmiry
              Deportacje na wschód.

               Wiosna 1940 r. – wymordowanie polskich oficerów przez NKWD (zbrodnia
              katyńska).


          Czy już umiesz?

           1   Porównaj politykę Niemiec wobec ziem wcielonych do Rzeszy Niemieckiej
              i wobec Generalnego Gubernatorstwa.
                                                                                     W Palmirach pod Warszawą znajduje
           2   Scharakteryzuj politykę terroru, jaką stosowali okupanci wobec ludności   się cmentarz, na którym pochowano
              polskiej. Dlaczego jego ofiarą była głównie inteligencja?
                                                                                     ponad dwa tysiące osób zamordowa-
           3   Czym była zbrodnia katyńska? Kto ponosi za nią odpowiedzialność?      nych przez Niemców. Straceni zostali
                                                                                     w tym miejscu między innymi marszałek
           4   Dowiedz się, czy w twojej najbliższej okolicy są miejsca, które upamiętniają   sejmu Maciej Rataj, mistrz olimpijski Ja-
              ofiary okupacji hitlerowskiej. Napisz krótki artykuł na ten temat.     nusz Kusociński, poeta Witold Hule wicz
            5  Historyk Wojciech Roszkowski napisał, że w czasie II wojny światowej   i publicysta Stanisław Piasecki. W po-
              przed całym społeczeństwem polskim, rozdartym między dwóch okupantów,   bliżu cmentarza wybudowano muzeum.
              stanęło największe w jego historii niebezpieczeństwo – groźba zagłady.   Można w nim zobaczyć eksponaty zwią-
              Czy zgadzasz się z tym stwierdzeniem? Uzasadnij odpowiedź.             zane z wojną.

                                                                                   55
   52   53   54   55   56   57   58   59   60   61   62