Page 138 - polski 7 cz 2

Kategoria słowotwórcza 4. W jaki sposób i za co podmiot liryczny z utworu Juliana Tuwima mógłby
– grupa wyrazów pochodnych podziękować adresatowi? Ułóż krótkie podziękowanie w imieniu osoby
mających to samo znaczenie mówiącej z wiersza. Użyj zwrotów z poprzedniego zadania.
strukturalne (wynikające z budowy
słowotwórczej), np.: 5. Przekształć w zeszycie zdania złożone na pojedyncze, zamieniając
podkreślone czasowniki na rzeczowniki nazywające czynności. Dostosuj
• pisarz to ten, kto pisze (znaczenie pozostałe wyrazy w zdaniu.
słownikowe: literat, człowiek Wzór: Serdecznie dziękuję za to, że towarzyszyłeś mi w podróży. Serdecznie
zajmujący się pisarstwem) dziękuję za towarzyszenie mi w podróży.
– kategoria słowotwórcza:
wykonawca czynności; Dziękuję za to, że podwiozłeś mnie do domu.
• kielczanin to ten, kto mieszka Jestem wdzięczny za to, że podałeś mi telefon do Kasi.
w Kielcach (znaczenie słownikowe: Chcę ci podziękować za to, że przetłumaczyłeś mi ten niezrozumiały tekst.
mieszkaniec Kielc) – kategoria
słowotwórcza: nazwa mieszkańca. 6. Utwórz w zeszycie wyrazy pochodne zgodnie z opisem.
Wyróżnia się bardzo wiele kategorii
słowotwórczych z typowymi dla nich
formantami, m.in.: Osoba, która czyta, to... Osoba, która mieszka w Łodzi, to...
• nazwy miejsc, np. pralnia, cukiernia,
• nazwy urządzeń, narzędzi,
np. licznik, czytnik, odkurzacz,
suszarka, Miejsce, w którym podaje się kawę, to... Urządzenie, które służy do prania, to...
• nazwy nosicieli cech, np. głupiec,
mędrzec,
• nazwy uczuć, np. radość, żałość, a) Podkreśl i nazwij użyte formanty.
• zdrobnienia, np. kotuś, stolik, b) Nazwij kategorie słowotwórcze, do których należą utworzone wyrazy.
żabka, Wskaż kategorie słowotwórcze, do których należą poszczególne wyrazy
• zgrubienia, np. kocisko. 7.
z poniższej rodziny.

dziękować podziękowanie dziękczynny

8. Podaj rzeczownik najtrafniej oddający stan, w którym znajduje się podmiot
liryczny z wiersza Juliana Tuwima. Dobierz do niego wyrazy pokrewne
i nazwij kategorie słowotwórcze, do których te wyrazy należą.

Ciekawe!
Juliana Tuwima i jego żonę Stefanię
połączyła miłość od pierwszego wejrze-
nia. Ich pierwsze przypadkowe spotka-
nie miało miejsce na ulicy Piotrkowskiej
w Łodzi w 1912 r. Na fotografii zrobionej
w Toronto w 1945 r. przedstawieni są
Julian Tuwim z żoną (w środku), siostrą
Ireną Tuwim oraz szwagrem Julianem
Stawińskim.

136