Page 139 - polski 7 cz 2

9. Podaj kilka przykładów wyrazów wchodzących w skład podanej kategorii
słowotwórczej, zakończonych wskazanymi przyrostkami.
Nazwy miejsc: -alnia, -arnia, -isko, -ownia
Nazwy wykonawców czynności: -acz, -arz, -ca, -iciel
Nazwy mieszkańców miast, państw itp.: -anin, -czyk, -in, -ak

10. Czasem w podziękowaniach używa się przysłówków utworzonych od
przymiotników, np.: Strasznie ci dziękuję; Jestem ci strasznie wdzięczny.
Powiedz, dlaczego wielu ludzi uważa zwroty z przysłówkiem strasznie
za niewłaściwe, a inni ich bronią. Powołaj się na odpowiednie argumenty
podane w słowniku poprawnej polszczyzny. Wyjaśnij, w jakich sytuacjach
można użyć tego typu podziękowań.
strasznie – 1. w sposób wzbudzający strach; groźnie, przerażająco.
2. źle, okropnie. 3. pot. bardzo, nadzwyczaj, niezmiernie. W tym zna-
czeniu nadużywane. Np.: Był strasznie (lepiej: ogromnie, bardzo) zapracowany.

11. Co odpowiedzieć, gdy ktoś podziękuje? Jako osoba uprzejma zaproponuj Stanisław Ignacy Witkiewicz
(Witkacy), Portret Stefanii
przykładowe wypowiedzi.
Tuwimowej, 1929
– Jestem wdzięczny. – Dzięki za pomoc.
– ..... – .....

12. A teraz przed wami zadanie prawie naukowe. Podzielcie się na grupy
i przygotujcie raporty, które potwierdzą lub obalą opinię, powtarzaną przez Raport – ustne lub pisemne
liczną grupę Polaków: „Dobre maniery odchodzą szybko w zapomnienie. sprawozdanie, doniesienie o czymś
Dziś prawie nikt już nie przestrzega zasad dobrego wychowania”. zwierzchnikowi, instytucji nadrzędnej
Przedstawcie obiektywne (bezstronne) sprawozdanie z obserwacji. itp.; relacja, meldunek. Tutaj: zadanie
dziennikarskie, którego celem jest
1) Waszym zadaniem będzie obserwacja zachowań młodzieży przedstawienie obiektywnych wyników
i dorosłych, zawężona do dwóch zasadniczych aspektów: obserwacji. Wyraz raport w prasie
a) kulturalnego zwracania się do siebie nawzajem, ze szczególnym pojawia się jako słowo chwytliwe,
uwzględnieniem: sposobów powitań, pożegnań oraz form mające niejako podnieść rangę
językowych tych zachowań; sposobów nawiązywania kontaktów,
nawiązywania rozmowy i prowadzenia jej; podziękowań i próśb; publikowanego tekstu.
agresji słownej,
b) zachowań w miejscach publicznych: na korytarzu w szkole,
w autobusie, na przystanku, w kinie; palenia papierosów
w obecności niepalących, śmiecenia, dbania o czystość;
ułatwiania życia innym, pomocy, poszanowania praw innych.
2) Ustalcie, co można uznać za dobre maniery w zakresie badanych
zachowań – pozwoli wam to wyznaczyć punkt odniesienia.
3) Przygotujcie wspólnie z nauczycielem Harmonogram pracy
badacza, który będzie uwzględniał: termin wykonania pracy, sposób
prowadzenia badań i opracowania raportu.
4) Załóżcie Teczkę badacza, w której zgromadzicie opisy swoich
obserwacji, wnioski, pytania, stwierdzenia.
5) Badaniami i obserwacjami obejmijcie zachowania ludzi w różnych
sytuacjach: w domu, w szkole, na ulicy; w stosunku do znajomych
i nieznajomych, starszych i młodszych.
6) Przedstawcie swoje raporty koleżankom i kolegom z klasy
lub z innych klas.

137