Page 59 - polski 8 cz2
P. 59

11   Arystoteles (384–322 p.n.e.) – naj-
                                                                                     wszechstronniejszy uczony i filozof grec-
                                                                                     ki, zajmujący się m.in. fizyką, astronomią,
                                                                                     biologią, psychologią, logiką, etyką;
                                                                                     w Atenach założył uczelnię zwaną Like-
                                                                                     jon (stąd: liceum)

          Maski teatralne – fragment mozaiki w Muzeum Kapitolińskim w Rzymie         12  Troja – starożytne miasto leżące u za-
                                                                                     chodnich wybrzeży Azji Mniejszej (dziś
                                                                      11
          i wzburzenia, przedstawiające cierpienia i radości boga. Arystoteles  twierdzi,   w Turcji); oblężenie Troi przez Greków
          iż przodownik chóru, który rozpoczynał taką pieśń, był zapowiedzią aktora   (wojna trojańska) jest tematem epopei
          tragedii, i że tragedia wyłoniła się z dytyrambu. [...]                    pt. Iliada autorstwa starożytnego poety
                                                                                     Homera (VIII w. p.n.e.)
             Tragedia była dziełem sztuki, a zarazem obrzędem. Spektaklom towarzy-
                                                                                     13  Atrydzi – w mitologii greckiej potom-
          szyły procesje i ofiary, w najważniejszym miejscu widowni było siedzisko dla ka-  kowie Atreusa, króla Myken, jego syno-
          płana Dionizosa, a pośrodku orchestry znajdował się ołtarz boga. Maski, jakie   wie, Agamemnon i Menelaos, uczestni-
          nosili uczestnicy chóru, czyli choreuci, oraz aktorzy także trzeba uznać za ele-  czyli w wojnie trojańskiej
          menty obrzędowe. Maska odgrywała w kulcie dionizyjskim ważną rolę. [...]   14  Argonauci – według mitologii greckiej
             A rozgrywały się na dionizyjskiej orchestrze i scenie, pośród bezmiernej   uczestnicy wyprawy do Kolchidy, która
          wiosny śródziemnomorskiej, dzieje walk pod Troją , dzieje Atrydów , wę-    została zorganizowana w celu zdoby-
                                                                          13
                                                         12
                            14
          drówki Argonautów , zdarzenia tebańskie , trudy Heraklesa , Tezeusza ,     cia złotego runa cudownego baranka;
                                                                              17
                                                 15
                                                                   16
          przygody Odyseusza . Niektóre z tych zdarzeń zostały już wcześniej opo-    podróżowali okrętem o nazwie Argo
                             18
          wiedziane  przez  Homera   albo  przynajmniej  epizodycznie  czy  aluzyjnie   15  zdarzenia tebańskie – mity greckie,
                                  19
          dotknięte przez niego. [...] Ta archaiczna epika, przetworzona w dramaty,   których akcja rozgrywa się w mieście
          napełniła teatr dionizyjski.                                               Teby; jednym z nich jest mit o Edypie
                                                                                     16  Herakles – mityczny grecki heros, syn
                                                                                     Zeusa; wykonał 12 prac wymagających
                                                                                     nadzwyczajnej siły fizycznej i sprytu
                                                                                     17  Tezeusz – mityczny grecki heros, po-
                                                                                     gromca Minotaura, potwora o ludzkim
                                                                                     ciele z głową byka

                                                                                     18  Odyseusz – słynący z mądrości król
                                                                                     greckiej wyspy Itaki, uczestnik wojny
                                                                                     trojańskiej, z której wracał do domu
                                                                                     przez 10 lat, bohater epopei Homera pt.
                                                                                     Odyseja
          Ajschylos (525–456 p.n.e.)  Sofokles (496–406 p.n.e.)  Eurypides (480–406 p.n.e.)  19  Homer – patrz przypisy 12 i 18

                                                                                   57
   54   55   56   57   58   59   60   61   62   63   64