Page 84 - polski 8 cz2

10. Obejrzyj rysunki i powiedz, w jakich sytuacjach mogły paść podane
wypowiedzi. Którzy mówcy mają większą szansę przekonania odbiorcy?
Jakiego zabiegu użyli, aby wzmocnić wypowiedź?

Musisz iść, Musisz iść, musisz Trzeba wierzyć, mieć Trzeba wierzyć, trzeba mieć
walczyć, wygrać. walczyć, musisz wygrać. nadzieję i być dobrej myśli. nadzieję, trzeba być dobrej myśli.

Zdania można rozbudowywać o powtarzające się elementy. Taki zabieg powoduje,
że podkreślone zostają konkretne słowa w celu mocniejszego oddziałania na słu-
chacza. Mówiąc np.: Musisz czytać, czytać i jeszcze raz czytać albo To ważne, ważne,
naprawdę ważne, wzmacniasz swą wypowiedź. Istnieje też możliwość zastosowania
elipsy – to znaczy usunięcia ze zdania tych wyrazów, których słuchacz może się domy-
ślić na podstawie kontekstu lub dzięki intuicji. Zamiast mówić: Dziś czytałem godzinę,
a wczoraj czytałem dwie godziny, wystarczy powiedzieć: Dziś czytałem godzinę, a wczo-
raj – dwie. Ze zdania usunięto wyraz godziny, a całość i tak jest w pełni zrozumiała.

11. Które wyrazy w zdaniach można pominąć i zastosować elipsę?
Wskaż te wyrazy.

Jeżeli w zdaniu występują dwa czasow-
niki wymagające użycia tego samego Pojechał pociągiem ekspresowym, a wrócił pociągiem pospiesznym.
rzeczownika w różnych przypadkach, np.:
Prezydent przyjmuje interesantów i od-
powiada interesantom, należy pamię- Podczas kłótni niektórzy ludzie wykonują gesty obronne,
tać, aby nie stosować niepoprawnych a inni ludzie wykonują gesty agresywne.
skrótów składniowych typu: Prezydent
przyjmuje i odpowiada interesantom. Nie
można usunąć rzeczownika interesanci Przekształć w zeszycie zdania tak, aby uniknąć powtórki tych samych wyrazów.
użytego na początku zdania, ponieważ
12. Powiedz, na czym polegają błędy popełnione w poniższych zdaniach.
po czasowniku odpowiadać występuje Zwróć uwagę na to, jakiego przypadka wymaga wyraz nadrzędny
on w innym przypadku niż w drugiej czę- od podrzędnego – tu czasownik od rzeczownika. Napisz w zeszycie
ści zdania po czasowniku przyjmować. poprawną wersję wypowiedzeń.
W takiej sytuacji zaleca się zastąpienie
powtarzającego się rzeczownika zaim- Wynajmuje i zarządza wieloma biurami.
kiem: Prezydent przyjmuje interesantów Szanował i dbał o swoje dzieci.
i im odpowiada. Trzymał i bawił się kilkoma zabawkami.

82