Page 57 - wos 8

Najwięcej miejsca godności ludzkiej poświęca Karta Praw Podstawowych,
w której omówiono sprawy dotyczące ochrony godności człowieka, oraz kwe-
stie, których nie wolno robić w stosunku do osoby ludzkiej. W myśl dokumen-
tu nie wolno zatem: naruszać czyjejś integralności fizycznej i psychicznej, Integralność – tu: nietykalność,
stosować tortur i kary śmierci, trzymać kogoś w niewoli lub poddaństwie, nienaruszalność, niezależność.
poniżać w różny sposób, zmuszać do świadczenia przymusowej pracy, upra-
wiać handlu ludźmi.
W rozdziale II Konstytucji RP z 1997 r. można przeczytać, że:

Art. 30.
Przyrodzona i niezbywalna godność człowieka stanowi źródło wolności
i praw człowieka i obywatela. Jest ona nienaruszalna,
a jej poszanowanie i ochrona jest obowiązkiem władz publicznych.

Wyjaśnienie pojęcia: godność ludzka znajdujemy też w przepisach ustawo-
wych, takich jak Kodeks cywilny z 1964 r. oraz Kodeks karny z 1997 r., w któ-
rych godność ludzką zalicza się do dóbr osobistych i określa jako cześć i dobre
imię, a naruszenie cudzej godności uznane jest za przestępstwo znieważenia.

W skrócie Czy już umiesz?

Prawa i wolności człowieka to zbiór uprawnień 1 Wyjaśnij, co to znaczy, że prawa i wolności człowieka
przysługujących jednostce ludzkiej bez względu na to, są przyrodzone i nienaruszalne.
kim jest i gdzie się znajduje. Prawa i wolności człowieka
dzielimy na: osobiste, polityczne, ekonomiczne, 2 Uwzględniając różnicę między prawami i wolnościami
socjalne i kulturalne oraz solidarnościowe. człowieka, uzupełnij i dokończ poniższe zdania:

Prawo to obszar, który państwo powinno jednostce z Jeżeli mam prawo do…, to znaczy, że…
zapewnić, natomiast wolność to sfera, w którą z Jeżeli mam wolność…, to znaczy, że…
państwo nie może ingerować – może jedynie określić 3 Powiedz, co – według ciebie – oznacza zwrot
granicę wolności.
„zachować się godnie”.
Źródłem praw i wolności jest godność jednostki
ludzkiej, czyli pewna przyrodzona i nienaruszalna 4 Stwórz według podanego wzoru mapę myśli
wartość wynikająca z tego, że jest się po prostu (skojarzeń) dotyczącą godności człowieka.
człowiekiem.
Prawa i wolności jednostki mogą być ograniczone
zwłaszcza w sytuacji, gdy ktoś łamie prawa godność
innych, zagraża bezpieczeństwu państwa i jego
mieszkańcom.
Godność to najwyższa i bezwzględna wartość 5 Podzielcie się na grupy i stwórzcie katalog pięciu
człowieka. Do godności ludzkiej odnosi się wiele najważniejszych dla was praw, które państwo
dokumentów, m.in. Powszechna Deklaracja Praw powinno wam zapewnić. Zastanówcie się, w jakich
Człowieka z 1948 r. okolicznościach mogłyby one zostać ograniczone.

55