Page 189 - chemia_k8
P. 189

Wiązanie chemiczne – trwałe połączenie 2 atomów przy udziale elektronów znajdujących się na powłokach wa-
          lencyjnych (zewnętrznych).

          Rodzaje wiązań chemicznych:
          •  wiązanie kowalencyjne – polega na tworzeniu wspólnych par elektronowych,
             – kowalencyjne niespolaryzowane – występuje najczęściej między 2 atomami tego samego niemetalu,
             – kowalencyjne spolaryzowane – występuje najczęściej między atomami dwóch różnych niemetali,
          •  wiązanie jonowe – polega na przekazywaniu elektronów, występuje najczęściej między metalem i niemetalem.

          Elektroujemność (E) jest miarą siły przyciągania elektronów, tworzących wiązania w cząsteczce, przez atomy da-
          nego pierwiastka chemicznego.

                                       1                                                   18
                                     2,2
                                   1  1 H                                                 2 He
                                      Wodór                                                Hel
                                       1,01   2           13     14    15     16    17     4,00
                                     1,0   1,6          2,0    2,6   3,0    3,4   4,0
                                       Li    Be            B     C     N      O      F     Ne
                                   2  3     4             5     6      7     8      9     10
                                       Lit   Beryl        Bor   Węgiel  Azot  Tlen  Fluor  Neon
                                       6,94  9,01         10,81  12,01  14,01  15,99  19,00  20,18
                                     0,9   1,3          1,6    1,9   2,2    2,6   3,2
                                      Na     Mg           Al     Si     P     S     Cl     Ar
                                   3  11    12            13    14     15     16    17    18
                                       Sód  Magnez        Glin  Krzem  Fosfor  Siarka  Chlor  Argon
                                      22,99  24,31        26,98  28,09  30,97  32,07  35,45  39,95
                                     0,8   1,0          1,8    2,0   2,0    2,6   3,0
                                       K     Ca           Ga     Ge    As     Se    Br     Kr
                                   4  19    20           31     32    33     34    35     36
                                      Potas  Wapń         Gal   German  Arsen  Selen  Brom  Krypton
                                      39,10  40,08        69,72  72,61  74,92  78,96  79,90  83,80
                                                   kierunki zwiększania się elektroujemności
             Skala elektroujemności Paulinga ma trzy zakresy.
                                                                                              wartość różnicy
                                  0,4                                                  1,7    elektroujemności
                 0 ≤ ∆E ≤ 0,4                           0,4 < ∆E < 1,7                            ∆E ≥ 1,7


             wiązanie kowalencyjne                   wiązanie kowalencyjne                      wiązanie jonowe
               niespolaryzowane                         spolaryzowane


             Obliczając różnicę elektroujemności, można ocenić spodziewany rodzaj wiązania chemicznego. Oblicza się ją,
          odejmując od siebie wartości elektroujemności przypisane pierwiastkom chemicznym, których atomy uczestniczą
          w tworzeniu wiązania chemicznego. Różnicę elektroujemności dla tlenku węgla(II) oblicza się w następujący sposób:
          1.  E = 3,4   E = 2,6     2.  ∆E    = E – E          3.  ∆E    = 3,4 − 2,6      4.  ∆E    = 0,8
               O         C                 CO    O    C               CO                         CO
          Polaryzacja – zjawisko przesunięcia wspólnej pary elektronowej (tworzącej wiązanie chemiczne) w stronę jądra
          atomu o większej wartości elektroujemności.

          Jony – cząstki powstałe z atomów lub cząsteczek w wyniku oddania lub przyjęcia elektronów (zyskujące w wyniku
          tego ładunek elektryczny dodatni lub ujemny).

          Kation – jon o elektrycznym ładunku dodatnim, np. K , Ca , Al .
                                                             +
                                                                 2+
                                                                      3+
          Anion – jon o elektrycznym ładunku ujemnym, np. Cl , Br , S , CO .
                                                                   2−
                                                                          2−
                                                            −
                                                                −
                                                                          3
                                                                                   187
                                                                                                              10.06.2021   11:52:33
   0610_881399_chemia_kl8_podrecznik_DRUK.indd   187
   0610_881399_chemia_kl8_podrecznik_DRUK.indd   187                                                          10.06.2021   11:52:33
   184   185   186   187   188   189   190   191   192   193   194