Page 152 - 881414_FIZYKA_podrecznik_kl_8_PP_fiipbook

Wykres wartości przyspieszenia
Przypomnij sobie doświadczenie, w którym kulka staczała się z równi.
m
a ( ) W pierwszej sekundzie ruchu szybkość kulki rosła od 0 do 0,2 , w drugiej
m
s
s
2
m
m
0,2 sekundzie od 0,2 do 0,4 i tak samo w kolejnych.
s
s
Dla badanego ruchu wartość przyspieszenia wynosi:

0,1 0,2 m
a = Δv = 1 s s = 0,2 m 2
t
s
Wykres zależności wartości przyspieszenia od czasu a(t) dla omawianego
0
1 2 3 t (s) ruchu przedstawia rysunek obok (il. 5.16).
5.16 Zależność wartości W ruchu prostoliniowym jednostajnie przyspieszonym wykresem warto-
przyspieszenia od czasu ści przyspieszenia od czasu a(t) jest półprosta równoległa do osi czasu.
Przykład 33.

Samochód jadący z szybkością 54 km , chcąc wyprzedzić traktor, zwiększył szybkość do 90 km w czasie 5 s.
h
h
Oblicz wartość przyspieszenia samochodu.
Dane: Szukane:
m
= 54 km = 54 · 1000 m = 15 a = ?
v 1
h 3600 s s
v 2 = 90 km = 90 · 1000 m = 25 m
h
3600 s
s
t = 5 s
Rozwiązanie:
Korzystamy ze wzoru na wartość przyspieszenia
a = Δv
t
ponieważ ∆v = v 2 – v 1 , to
a = v 2 – v 1
t
Po podstawieniu wartości liczbowych:
m
25 – 15 m 10 m
a = s 5 s s = 5 s s
a = 2 m 2
s
m
Odpowiedź: Wartość przyspieszenia samochodu wynosiła a = 2 .
s
2

Wartość prędkości w ruchu jednostajnie przyspieszonym

Rozpatrzmy przypadek, gdy spoczywające ciało (v 0 = 0) zaczęło poruszać się ruchem jednostajnie przyspieszonym.
Gdy przekształcimy wzór a = Δv , możemy obliczyć wartość prędkości ciała po dowolnym czasie trwania ruchu:
t
v
a = v – v 0 , gdy v 0 = 0, wówczas a = v – 0 , czyli a = .
t
t
t
150