Page 153 - 881414_FIZYKA_podrecznik_kl_8_PP_fiipbook
P. 153

Wartość prędkości (szybkość) w ruchu prostoliniowym jednostajnie
             przyspieszonym bez szybkości początkowej jest równa iloczynowi wartości
                             przyspieszenia i czasu trwania ruchu.
                                       v = a · t



                                                                                       m
                                                                                        s
             Jeśli szybkość początkowa jest różna od zera (v 0  ≠ 0), to po przekształce-  v ( )
          niu wzoru a =  v – v 0  otrzymujemy v = v 0  + a · t.                        0,8
                         t
                                                                         m
             Wykorzystujemy ponownie wyniki doświadczenia z kulką (a = 0,2  ), ob-     0,6
                                                                         s
                                                                          2
          liczamy wartości prędkości po pierwszej, drugiej, trzeciej, czwartej sekundzie,   0,4
          korzystając ze wzoru: v = a · t                                              0,2
                            m
          •  v 1  = a · t 1  = 0,2   · 1 s = 0,2  m  Na  podstawie  tych  danych  spo-
                                        s
                            s
                            2
                            m
          •  v 2  = a · t 2  = 0,2   · 2 s = 0,4  m  rządzamy wykres zależności wartości   0  1    2   3    4   t (s)
                                        s
                            s
                            2
                                              prędkości od czasu v(t) (il. 5.17).
                            m
          •  v 3  = a · t 3  = 0,2   · 3 s = 0,6  m
                            s
                                        s
                            2
                            m           m                                            5.17  Wykres zależności v(t)
          •  v 4  = a · t 4  = 0,2   · 4 s = 0,8   s                                 wykonany po obliczeniach.
                            s
                            2
            Przykład 34.
            Bartek  ruszył  rowerem  z  miejsca  i  poruszał  się  ruchem  prostoliniowym  jednostajnie  przyspieszonym.  Jechał
                                          m
            przez 6 s z przyspieszeniem 1,5  , a następnie poruszał się ruchem jednostajnym prostoliniowym z uzyskaną
                                          s
                                           2
                                                                                            m
            wartością prędkości. Oblicz wartość prędkości Bartka, jaką osiągnął po 6 s, i wyraź ją w   i  km . Narysuj wykres
                                                                                                 h
                                                                                            s
            v(t) w czasie 10 s od chwili rozpoczęcia ruchu.
            Dane:                             Szukane:
            t 1  = 6 s                        v = ?
            a = 1,5  m 2
                   s
            t = 10 s
            Rozwiązanie:
            Wartość prędkości Bartka po sześciu sekundach ruchu prostoliniowego jednostajnie przyspieszonego obliczymy
            ze wzoru:
                          m
            v = a · t 1  = 1,5   · 6 s = 9  m                                     v ( )
                                                                                    m
                          s
                                     s
                           2
                                                                                    s
            Obliczoną wartość prędkości wyrazimy w  km :                             9
                          1   km                    h                                8
                 m
            v = 9   = 9 ·   1000   =  9 · 3600 km  = 32,4  km .                      7
                  s        1   h   1000 h          h                                 6
                          3600                                                       5
            Narysujemy wykres v(t) dla ruchu Bartka w ciągu 10 s – 6 s ruchem        4
            prostoliniowym jednostajnie przyspieszonym i 4 s ruchem jednostajnym     3 2
            prostoliniowym.                                                          1
                                                 m
            Odpowiedź: Bartek osiągnął szybkość 9  , czyli 32,4  km .                0     1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 t (s)
                                                 s
                                                              h
                                                                                   151
   148   149   150   151   152   153   154   155   156   157   158