Page 77 - 881414_FIZYKA_podrecznik_kl_8_PP_fiipbook
P. 77
Ciała stałe (il. 3.17) zbudowane są z cząsteczek ściśle ułożonych obok sie- Ciekawe!
bie. Siły przyciągania między nimi są bardzo duże, dlatego trudno jest rozerwać
lub pokruszyć ciało stałe. Cząsteczki w ciałach stałych nie przemieszczają się
względem siebie, a tylko wykonują drgania wokół swoich położeń równowagi.
Demokryt z Abdery (ok. 460–370 r. p.n.e.)
był filozofem greckim i twórcą teorii
3.17 Ciało stałe i układ cząsteczek w ciałach stałych
atomistycznej. Według tej teorii natu-
W cieczach (il. 3.18) cząsteczki przyciągają się znacznie słabiej, dlatego ra jest ciągłym ruchem niepodzielnych
substancje te nie mają własnych kształtów, lecz przyjmują kształty naczyń, cząstek-atomów. Ich połączenie daje
w efekcie różnorodne ciała.
w których się znajdują. Odległości między cząsteczkami cieczy są większe niż
w ciałach stałych, ale nie na tyle duże, żeby ciecz była ściśliwa. Cząsteczki są
zdolne do poruszania się w całej zajmowanej objętości.
Ciekawe!
3.18 Ciecz i układ cząsteczek w cieczach
W gazach (il. 3.19) siły przyciągania między cząsteczkami są bardzo
małe. Cząsteczki są w nieustannym ruchu – zderzają się ze sobą, zmieniają
kierunek ruchu. Odległości między cząsteczkami są duże, w związku z czym
łatwo można zmienić objętość gazu. Dlatego gazy są ściśliwe i rozprężliwe.
Marian Smoluchowski (1872–1917) był
fizykiem, jednym z najwybitniejszych
uczonych w historii nauki polskiej. Naj-
większe znaczenie mają jego prace do-
tyczące kinetycznej teorii materii, które
przyczyniły się do ugruntowania poglą-
du o istnieniu zjawisk ujawniających ru-
3.19 Gaz i układ cząsteczek w gazach chy cząsteczek.
75