Page 77 - 881414_FIZYKA_podrecznik_kl_8_PP_fiipbook
P. 77

Ciała stałe (il. 3.17) zbudowane są z cząsteczek ściśle ułożonych obok sie-  Ciekawe!
          bie. Siły przyciągania między nimi są bardzo duże, dlatego trudno jest rozerwać
          lub pokruszyć ciało stałe. Cząsteczki w ciałach stałych nie przemieszczają się
          względem siebie, a tylko wykonują drgania wokół swoich położeń równowagi.















                                                                                     Demokryt z Abdery (ok. 460–370 r. p.n.e.)
                                                                                     był filozofem greckim i twórcą teorii
          3.17  Ciało stałe i układ cząsteczek w ciałach stałych
                                                                                     atomistycznej. Według tej teorii natu-
             W cieczach (il. 3.18) cząsteczki przyciągają się znacznie słabiej, dlatego   ra jest ciągłym ruchem niepodzielnych
          substancje  te  nie  mają  własnych  kształtów,  lecz  przyjmują  kształty  naczyń,   cząstek-atomów. Ich połączenie daje
                                                                                     w efekcie różnorodne ciała.
          w których się znajdują. Odległości między cząsteczkami cieczy są większe niż
          w ciałach stałych, ale nie na tyle duże, żeby ciecz była ściśliwa. Cząsteczki są
         zdolne do poruszania się w całej zajmowanej objętości.











                                                                                     Ciekawe!




          3.18  Ciecz i układ cząsteczek w cieczach

             W  gazach  (il.  3.19)  siły  przyciągania  między  cząsteczkami  są  bardzo
          małe. Cząsteczki są w nieustannym ruchu – zderzają się ze sobą, zmieniają
          kierunek ruchu. Odległości między cząsteczkami są duże, w związku z czym
          łatwo można zmienić objętość gazu. Dlatego gazy są ściśliwe i rozprężliwe.






                                                                                     Marian Smoluchowski (1872–1917) był
                                                                                     fizykiem, jednym z najwybitniejszych
                                                                                     uczonych w historii nauki polskiej. Naj-
                                                                                     większe znaczenie mają jego prace do-
                                                                                     tyczące kinetycznej teorii materii, które
                                                                                     przyczyniły się do ugruntowania poglą-
                                                                                     du o istnieniu zjawisk ujawniających ru-
          3.19  Gaz i układ cząsteczek w gazach                                      chy cząsteczek.

                                                                                   75
   72   73   74   75   76   77   78   79   80   81   82