Page 177 - historia 8

O znaczeniu Grudnia 1970

1968. W roku, w którym rozgrywały się ważne dla narodu Wydarzenia Marcowe,
do Liceum Ogólnokształcącego nr 1 w Gdańsku wstąpiła grupa młodzieży. W kla-
sie I „F” uformowało się kilkuosobowe grono uczniów, którzy zastanawiać się za-
częli nad sposobem wyzwolenia Polski spod jarzma radzieckiego i niewoli partyjnej. […]
1970. […] Połowa dzisiejszej redakcji „Bratniaka” oglądała z okien szkoły 1 „Bratniak” – pismo społeczno-poli-
1
wymarsz stoczniowców pod gmach KW PZPR. Wydarzenia Grudniowe do głę- tyczne wydawane w latach 1977–1981
bi wstrząsnęły wrażliwością wspomnianej grupy: poznała ona bezwzględność w Gdańsku przez środowisko młodzie-
władzy rządzącej krajem. Trudno powiedzieć, na ile wpłynęło to na dalszy ży tworzącej Ruch Młodej Polski – or-
ganizację opozycyjną o charakterze
kształt ideowy grupy, jedno jest pewne: umocniło się w niej przekonanie o ko- niepodległościowym i katolickim. Pi-
nieczności dalszego spotykania się i dyskutowania o sprawach Polski. smo redagowali między innymi Alek-
1970–1975. Hipotezy i pogłoski co do przyczyn Grudnia 1970 spowodowa- sander Hall, Arkadiusz Rybicki i Jacek
ły, że poważnie zajęto się problematyką rządzenia i przebiegiem procesów spo- Bartyzel.
łecznych. […] Sięganie do przeszłości miało ułatwić rozumienie teraźniejszości.
Po 1970 roku panowała atmosfera terroru milicyjnego. Ludzie bali się mówić
czy też udostępniać posiadane informacje na ten temat. Pozostawało inwentary-
zowanie grobów poległych i zbieranie ulotnej poezji na temat Grudnia.
Źródło: Kalendarium środowiska RMP, oprac. A. Rybicki, „Bratniak”,
lipiec–sierpień 1979, nr 18, w: https://zbc.uz.zgora.pl, dostęp: 13.10.2020 r.

Powiedz, jakie znaczenie miały wydarzenia z 1968 i 1970 r. dla młodych ludzi,
którzy byli ich świadkami. Do jakich działań ich zainspirowały?

W skrócie

1967–1969 – kampania antysemicka władz. Emigracja z Polski wielu
obywateli żydowskiego pochodzenia. Czystka w PZPR. Pomnik Poległych
Stoczniowców 1970
Marzec 1968 – bunt młodego pokolenia przeciw rzeczywistości PRL.
Demonstracje w Warszawie i wielu miastach Polski.
Grudzień 1970 – masakra robotników na Wybrzeżu. Ustąpienie W. Gomułki.
E. Gierek I sekretarzem KC PZPR.

Czy już umiesz?

1 Omów skutki Marca 1968 dla władz i społeczeństwa polskiego.

2 Porównaj cele i charakter wystąpień w 1968 r. z tymi w 1970 r. Ofiary Grudnia 1970 upamiętnia pomnik
Poległych Stoczniowców 1970. Znajduje
3 Co było bezpośrednią, a co pośrednią przyczyną protestów w 1970 r.? się on w Gdańsku na placu Solidarno-
ści, niedaleko stoczni. Jego powstanie
4 Oceń działania władz względem studentów i robotników w czasie
wydarzeń w marcu 1968 r. i w grudniu 1970 r. było jednym z postulatów robotników
strajkujących w sierpniu 1980 r. Do dziś
5 Dowiedz się więcej o przywódcach protestów grudniowych w 1970 r. ten monument jest symbolem społecz-
Napisz referat na temat jednego z nich. nej walki z reżimem.

175