Page 178 - historia 8
P. 178
5.3 Dekada Gierka
NOWOŻYTNOŚĆ WSPÓŁCZESNOŚĆ
XX XXI
wieki
25 czerwca 1976 r. – protesty robotnicze 16 października 1978 r. – wybór
w Radomiu, Płocku i Ursusie Karola Wojtyły na papieża
Podejmij temat z Wymień najważniejsze założenia polityki gospodarczej władz PRL.
z Wyjaśnij, dlaczego w grudniu 1970 r. robotnicy Wybrzeża wyszli na ulice.
Jaka była reakcja władz komunistycznych?
Inwestycje w gospodarkę
Po masakrze robotników na Wybrzeżu w grudniu 1970 r. nowym I sekreta-
rzem KC PZPR został Edward Gierek, a premierem – jego bliski współpra-
cownik Piotr Jaroszewicz. Gierek obiecał, że wyprowadzi Polskę z kryzysu
i zmodernizuje kraj. Aby zrealizować ten cel, zaczął zaciągać kredyty w pań-
stwach Europy Zachodniej. W ten sposób pozyskiwał pieniądze na finanso-
wanie nowych inwestycji.
Edward Gierek w młodości Polska stała się wówczas wielkim placem budowy. Uruchomiono liczne
pracował jako górnik we Francji nowe przedsiębiorstwa, m.in. olbrzymią Hutę Katowice i rafinerię ropy naf-
i w Belgii. W czasie wojny działał
w belgijskim ruchu oporu. W 1948 r. towej w Gdańsku. Wybudowano wiele szos, linii kolejowych i dworców. Z tego
powrócił do kraju i wstąpił do PZPR. okresu pochodzą na przykład droga szybkiego ruchu z Katowic do Warsza-
W 1957 r. objął funkcję I sekretarza wy (zwana gierkówką), Wisłostrada i Dworzec Centralny w stolicy. Oddano
Komitetu Wojewódzkiego do użytku liczne obiekty sportowe, domy kultury, biblioteki i szkoły. Rozwi-
PZPR w Katowicach. W latach
1970–1980 był I sekretarzem jano też budownictwo mieszkaniowe. W miastach powstawały całe osiedla
KC PZPR. Doświadczenia zdobyte bloków z tak zwanej wielkiej płyty (np. Stegny w Warszawie, Huby we Wro-
na Zachodzie pomogły mu cławiu czy Zaspa w Gdańsku). We wsiach rolnicy – dzięki kredytom – mogli
w nawiązaniu przyjaznych relacji sobie pozwolić na postawienie murowanego domu, zakup traktora, kombajnu
z krajami Europy Zachodniej.
czy innych maszyn rolniczych.
Za pożyczone pieniądze Gierek kupował zachodnie licencje na wytwarza-
nie towarów. Na przykład zaczęto produkcję taniego samochodu „dla każdego
Polaka” – pojazdu marki Fiat 126p według włoskiego projektu. W telewizji
częściej nadawano zachodnie filmy i seriale. W tym czasie rozpoczęto też emi-
towanie programu telewizyjnego w kolorze. Na rynek wprowadzono coca-colę
– symbol amerykańskiej konsumpcji.
Strumień pieniędzy z zachodnich kredytów w pierwszych latach rządów
Gierka zapewnił skok gospodarczy, który przełożył się na wzrost płac. Popra-
wił się standard życia Polaków. Inwestycjom towarzyszyła liberalizacja po-
Osiedle Huby we Wrocławiu, lityki. Umożliwiono wyjazdy na Zachód, ograniczono cenzurę, złagodzono
lata 70. XX w. propagandę antykościelną. Dzięki temu Gierek zyskał dużą popularność.
176
