Page 41 - kl 7 cz1
P. 41

1.9    Działania na liczbach wymiernych





          Podejmij temat                       Rozwiązanie Michała:                 Rozwiązanie Natalii:
                                                            5
                                                                 1
                                                                        4
                                                                                                    4
                                                1
                                                                                                4
                                                     5
                                                                                           6
                                                                                      4
                                                                                                         2
                                               2  – 5  = –(5  – 2 )  = –3  = –3 2   1  – 3  = 1  – 1  – 2  = –2 2 7
                                                            6
                                                                                      7
                                                                 6
                                                                                                         7
                                                                                           7
                                                                                                    7
                                                     6
                                                                                                7
                                                                        6
                                                6
                                                                              3
          Czy Michał i Natalia poprawnie wykonali
          działania?
          Wykonując działania na liczbach wymiernych, stosujemy te same reguły, jak
          przy wykonywaniu działań na ułamkach i liczbach całkowitych.
          Przypomnijmy, jak dodajemy, odejmujemy, mnożymy i dzielimy ułamki.
         Aby  dodać  lub  odjąć  ułamki  zwykłe  o  jednakowych  mianownikach,  doda-
         jemy lub odejmujemy ich liczniki, a mianowniki pozostawiamy bez zmian.
         Na przykład:
                6
                     9
           3
          4  + 3  = 7  = 8 2
           7    7    7    7
            2
          10  – 6 37  = 9 47  – 6 37  = 3 10  = 3 2 9
                        45
                             45
                                   45
                  45
            45
          Aby dodać lub odjąć ułamki zwykłe o różnych mianownikach, najpierw roz-
          szerzamy ułamki, sprowadzając je do wspólnego mianownika. Na przykład:
                                                                                      Jeśli chcemy znaleźć wspólny
           19
                 1
          6  + 5  = 6 38  + 5 11  = 11 49  = 12  5                                    mianownik na potrzeby dodawania
           22    4    44    44     44     44                                          lub odejmowania ułamków zwykłych,
           5
          7  – 1  7   = 7  20  – 1 21  = 6 56  – 1 21  = 5 35                         najlepszym rozwiązaniem jest
           9    12    36   36    36    36    36
                                                                                      znalezienie NWW tych mianowników.
          Wykonując działania na ułamkach zwykłych lub liczbach mieszanych, należy
         pamiętać o tym, aby wynik zawsze przedstawić w najprostszej postaci – jako
          ułamek nieskracalny lub liczbę mieszaną.
          Dodając lub odejmując ułamki dziesiętne, postępujemy podobnie jak w przy-
          padku liczb naturalnych. W prostych przykładach dodawanie lub odejmowa-
          nie możemy wykonać w pamięci, np.: 2,6 + 3,1 = 5,7; 8,5 – 0,3 = 8,2.
          W trudniejszych przykładach dodawanie lub odejmowanie możemy wykonać
          sposobem pisemnym. Dodając lub odejmując ułamki dziesiętne sposobem pi-
         semnym, musimy pamiętać, by przecinek zapisać pod przecinkiem, np.:

            1  1                                0  12 14  6  9  10
            1  2  8  7  5  3                    1  3  4  7  0  0
               ,
                                                     ,
          +   4  1  8  2                      –   9  7  0  9  2
               ,
                                                     ,
            1  7  0  5  7  3                    3  7  6  0  8
                                                     ,
               ,
                                                                                   39
   36   37   38   39   40   41   42   43   44   45   46