Page 83 - kl 8 cz 1
P. 83

2.7    Prawdopodobieństwo zdarzenia




          Podejmij temat                      O O  Rzuć 60 razy monetą i zapisz wyniki rzutów. Sporządź tabelę częstości
                                                   każdego z wyników. Porównaj swoje wyniki z wynikami koleżanek i kolegów.
                                                   Co zauważasz?





          Doświadczenie polegające na jednokrotnym rzucie monetą może się zakończyć   Ciekawe!
          jednym z dwóch wyników: wyrzuceniem orła lub wyrzuceniem reszki. Jeżeli mo-  Rozwój rachunku prawdopodobień-
          neta jest symetryczna, to szansa otrzymania (wyrzucenia) orła jest taka sama jak   stwa jako nowej dziedziny matematyki
          szansa wyrzucenia reszki. Często mówimy, że oba wyniki są jednakowo prawdo-  zapoczątkowało dostrzeżenie pewnych
         podobne i prawdopodobieństwo P wyrzucenia np. orła w jednokrotnym rzu-       prawidłowości występujących w grach
                              1
          cie monetą jest równe  . Również prawdopodobieństwo wyrzucenia reszki jest   losowych. Pierwszy dostrzegł je włoski
                              2
                                                                                      matematyk Gieronimo Cardano (czyt.
                1
         równe  . Aby obliczyć prawdopodobieństwo jakiegoś zdarzenia, musimy usta-    dżeronimo kardano; XVI w.), a następnie
                2
          lić, ile jest zdarzeń elementarnych, czyli wszystkich możliwych wyników (N), czy   matematycy francuscy Pierre de Fermat
          wszystkie z nich mają jednakową szansę zajścia (są jednakowo prawdopodobne),   (czyt. pier de ferma) i Blaise Pascal (czyt.
                                                                     k
          i ile z nich spełnia podany warunek (k), a następnie obliczyć iloraz  .     blez paskal, XVII w.). Za twórcę rachun-
                                                                    N                 ku prawdopodobieństwa uważa się
                                                                                      matematyka  szwajcarskiego  Jakoba
                                                                                      Bernou lliego (czyt. jakoba bernuliego;
                                               k
                                        P =                                           początek XVIII w.).
                                              N
                                                                                      Na podstawie:  Encyklopedia szkolna.
                P – prawdopodobieństwo, N – liczba wszystkich możliwych wyników       Matematyka, WSiP, Warszawa 1988
                       k – liczba wyników spełniających podany warunek




            Przykład 1

            Rzucamy jeden raz sześcienną kostką do gry. Obliczmy prawdopodobieństwo zdarzenia:
            a)  wypadło 5 oczek,
            b)  wypadła nieparzysta liczba oczek,
            c)  wypadła liczba oczek nie mniejsza niż 3.


            W jednokrotnym rzucie kostką sześcienną do gry może wypaść: 1 oczko, 2, 3, 4, 5 lub 6 oczek. Zatem
            doświadczenie takie może się zakończyć jednym z 6 wyników: N = 6. Każdy z tych wyników jest jednakowo
            prawdopodobny.

            a)  Jest tylko jeden wynik, który spełnia warunek „wypadło 5 oczek”: k = 1, zatem P =   1 6
                                                                                                    3
            b)  Warunek: „wypadła nieparzysta liczba oczek” spełniają trzy wyniki: 1, 3, 5: k = 3, zatem P =   =  1 2
                                                                                                    6
            c)   Warunek: „wypadła liczba oczek nie mniejsza niż 3” oznacza, że wypadły 3 oczka lub więcej.
                                                                      4
              Warunek ten spełniają 4 wyniki: 3, 4, 5, 6: k = 4, zatem P =   =  2
                                                                      6  3


                                                                                   81
   78   79   80   81   82   83   84   85   86   87   88