Page 55 - biologia 7
P. 55

W jamie ustnej znajdują się zęby                                           Ciekawe!

          Zęby  są  osadzone  na  łukach  szczęki  i  żuchwy.  Umożliwiają  pobieranie
          i rozdrabnianie pokarmu. Dzięki podzieleniu pokarmu na mniejsze ka-
          wałki i jego roztarciu enzymy trawienne działają efektywnie.
             Uzębienie człowieka ma cechy uzębienia organizmów wszystkożernych.
          Jest  zróżnicowane,  co  umożliwia  korzystanie  z  różnych  form  pokarmu.
          W szczęce i żuchwie dorosłego człowieka znajdują się 32 zęby: 16 górnych
          i 16 dolnych. Zestaw zębów jest taki sam zarówno w szczęce, jak i w żuchwie
          – występują po 4 siekacze, 2 kły, 4 zęby przedtrzonowe i 6 zębów trzo-     Gdy oglądamy jamę ustną w lusterku,
          nowych (il. 2.7). Płaskie siekacze tną i odgryzają pokarm. Ostre kły rozrywa-  w głębi możemy dostrzec migdałki. Nie
          ją go, a masywne zęby przedtrzonowe i trzonowe miażdżą i rozcierają.       są one jednak częścią układu pokarmo-
             W ciągu życia człowieka zęby wyrastają 2 razy. Pierwsze pojawiają się zwy-  wego. Migdałki zlokalizowane w jamie
          kle już u 6-miesięcznego dziecka. Do 3 roku życia wyrasta komplet 20 zębów   ustnej  i w gardle  to  węzły limfatyczne
          mlecznych. Gdy wypadną, ich miejsce zajmują 32 zęby stałe. Ostatnie 4,     wchodzące w skład układu limfatyczne-
                                                                                     go (więcej na ten temat w działach 3 i 4).
          nazywane zębami mądrości, pojawiają się już po ukończeniu 18 lat.



           Uzębienie człowieka i budowa zębów
           Siekacze, kły, zęby przedtrzonowe i zęby trzonowe są osadzone w jamie ustnej w określony sposób. Można je przedstawić
           za pomocą wzoru zębowego. Poszczególne ćwiartki oznaczają odpowiednie części szczęki i żuchwy, a podane cyfry –
           liczbę zębów danego typu

                                                                             W każdym zębie można wyróżnić: koronę,
                  podniebienie                                               szyjkę i korzeń. Ząb jest okryty od zewnątrz
                                                                             warstwą szkliwa. Jest to najtwardszy
                      języczek                                               materiał znajdujący się w ciele człowieka.
                                                                             Pod szkliwem jest dość gruba warstwa
                         język                                               zębiny, która przypomina budową kość.
                                                                             Najgłębiej jest położona silnie unaczyniona
                 ujście ślinianek                                            i unerwiona miazga.


                                                                                                         szkliwo
                zęby trzonowe (3)

           zęby przedtrzonowe (2)                                                                        zębina
                                                                                                         miazga
                         kieł (1)                                                                        dziąsło
                                                                                                         naczynia
                    siekacze (2)                                                                         krwionośne
                                                                                                         kość
                                                                                                         nerw
                           szczęka    3   2   1   2   2   1  2   3
                                                                                                         zębodół
                           żuchwa     3   2   1   2   2   1  2   3


                            siekacze    kły     zęby przedtrzonowe   zęby trzonowe



                                                                                   53



                                                                                                              06.12.2022   16:39:35
   1206_883350_biologia_kl7_LIFT_DRUK.indd   53                                                               06.12.2022   16:39:35
   1206_883350_biologia_kl7_LIFT_DRUK.indd   53
   50   51   52   53   54   55   56   57   58   59   60