Page 64 - biologia 7
P. 64

Profilaktykalaktyka
        Profi laktyka
        Profi                              Wybrane choroby
                                          układu pokarmowego




                                          Zatrucia pokarmowe
                                          Przyczyny: zjedzenie artykułów zawierających drobnoustroje chorobotwórcze,  zjedzenie artykułów zawierających drobnoustroje chorobotwórcze,  zjedzenie artykułów zawierających drobnoustroje chorobotwórcze,
                                          np. bakterie salmonelli, gronkowca, laseczki jadu kiełbasianegobakterie salmonelli, gronkowca, laseczki jadu kiełbasianego (il.), lub zawie- (il.), lub zawie-
                                          r r r rających trujące substancje chemiczne, np. pestycydy; do zakażenia lub skażenia ających trujące substancje chemiczne, np. pestycydy; do zakażenia lub skażenia ających trujące substancje chemiczne, np. pestycydy; do zakażenia lub skażenia ających trujące substancje chemiczne, np. pestycydy; do zakażenia lub skażenia
                                          pok
        • Unikanie jedzenia               pokarmu może dojść w różnych momentach jego przygotowywania i pakowania armu może dojść w różnych momentach jego przygotowywania i pakowania
         niedogotowanego                  lub z powodu złego przechowywania czy transportu.
         i niedopieczonego mięsa.         Objawy: nudności, wymioty, biegunka, bóle i skurcze brzucha, a także często  nudności, wymioty, biegunka, bóle i skurcze brzucha, a także często
                                          g g
        • Mycie i obieranie cienko ze     gorączka; silne objawy mogą doprowadzić do odwodnienia i wycieńczenia or-orączka; silne objawy mogą doprowadzić do odwodnienia i wycieńczenia or-orączka; silne objawy mogą doprowadzić do odwodnienia i wycieńczenia or-
         skórki owoców i warzyw, mycie órki owoców i warzyw, mycie
         sk                               ganizmu.
         i wyparzanie jaj.
        • Unikanie picia mleka prosto
         od krowy.
        • Unikanie spożywania lodów
         z nieznanego źródła i źle
         przechowywanych (pokrytych
         szronem).
        • Przestrzeganie podstawowych
         zasad higieny, np. mycie rąk
         przed jedzeniem i podczas        Przechowuj produkty      Zabezpieczaj
         przygotowywania posiłków.        spożywcze w lodówce      żywność przed
        • Niezamrażanie powtórne          w odpowiedniej           muchami                Laseczki jadu kiełbasianego
         wcześniej rozmrożonej            temperaturze             i gryzoniami           (obraz spod mikroskopu)
         żywności.


                                          Choroba wrzodo
                                          Choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy wa żołądka i dwunastnicy
                                          Przyczyny: uszkodzenia ścian żołądka i dwunastnicy, wywołane przez zakaże- uszkodzenia ścian żołądka i dwunastnicy, wywołane przez zakaże- uszkodzenia ścian żołądka i dwunastnicy, wywołane przez zakaże- uszkodzenia ścian żołądka i dwunastnicy, wywołane przez zakaże-
                                          nie bakterią Helicobacter pylori, która występuje na błonach śluzowych żołąd-, która występuje na błonach śluzowych żołąd-, która występuje na błonach śluzowych żołąd-, która występuje na błonach śluzowych żołąd-
                                          k k k
                                          ka u wielu ludzi, ale tylko w niektórych sytuacjach uaktywnia się, powodując a u wielu ludzi, ale tylko w niektórych sytuacjach uaktywnia się, powodując a u wielu ludzi, ale tylko w niektórych sytuacjach uaktywnia się, powodując a u wielu ludzi, ale tylko w niektórych sytuacjach uaktywnia się, powodując
                                          chorobę (do tych sytuacji zaliczamy: nerwowy tryb życia, stres, złe odżywianie, horobę (do tych sytuacji zaliczamy: nerwowy tryb życia, stres, złe odżywianie, horobę (do tych sytuacji zaliczamy: nerwowy tryb życia, stres, złe odżywianie, horobę (do tych sytuacji zaliczamy: nerwowy tryb życia, stres, złe odżywianie,
                                          c c c
                                          p p p
                                          palenie papierosów, nadużywanie alkoholu, nadużywanie leków przeciwza-alenie papierosów, nadużywanie alkoholu, nadużywanie leków przeciwza-alenie papierosów, nadużywanie alkoholu, nadużywanie leków przeciwza-alenie papierosów, nadużywanie alkoholu, nadużywanie leków przeciwza-
                                          p p p p p
        • Unikanie używek (alkoholu,      palnych);  innymi  przyczynami  są  też  czynniki  genetyczne,  nadkwasota,  czyli alnych);  innymi  przyczynami  są  też  czynniki  genetyczne,  nadkwasota,  czyli alnych);  innymi  przyczynami  są  też  czynniki  genetyczne,  nadkwasota,  czyli alnych);  innymi  przyczynami  są  też  czynniki  genetyczne,  nadkwasota,  czyli alnych);  innymi  przyczynami  są  też  czynniki  genetyczne,  nadkwasota,  czyli alnych);  innymi  przyczynami
         papierosów).                     n
                                          nadmiar kwasu solnego i enzymów trawiennych w żołądku.admiar kwasu solnego i enzymów trawiennych w żołądku.
        • Eliminowanie pokarmów           Objawy: okresowe bóle w nadbrzuszu, nasilające się  okresowe bóle w nadbrzuszu, nasilające się
         drażniących śluzówkę             z zwykle wiosną i jesienią, bóle głodowe występujące wykle wiosną i jesienią, bóle głodowe występujące
         (np. ostrych przypraw).          w nocy, nad ranem i po posiłkach, nudności, zgaga, ocy, nad ranem i po posiłkach, nudności, zgaga,
                                          w n
        • Regularne posiłki.              brak łaknienia.
        • Unikanie niektórych leków       Zagrożenia: jeśli ubytek błony śluzowej żołąd- jeśli ubytek błony śluzowej żołąd-
                                          ka lub dwunastnicy jest duży i sięga do warstwy a lub dwunastnicy jest duży i sięga do warstwy
         (np. aspiryny).                  k
                                          mięśniowej  (gdzie  powstają  wrzody),  może  dojść ięśniowej  (gdzie  powstają  wrzody),  może  dojść
        • Unikanie sytuacji stresowych.   m
                                          do groźnych powikłań, np. przebicia ściany żołąd-o groźnych powikłań, np. przebicia ściany żołąd-
                                          d
                                          ka lub dwunastnicy i zapalenia otrzewnej, którego a lub dwunastnicy i zapalenia otrzewnej, którego
                                          k
                                          o
                                          objawami są silne bóle brzucha, gorączka, wymioty, bjawami są silne bóle brzucha, gorączka, wymioty,
                                          mo
                                          mogą wystąpić również smoliste stolce świadczące gą wystąpić również smoliste stolce świadczące  BakterieBakterie
                                          o krwotokach wewnętrznych. krwotokach wewnętrznych.
                                          o                                                H
                                                                                           Helicobacter pylorielicobacter pylori
                                       62

                                                                                                              06.12.2022   16:39:54
   1206_883350_biologia_kl7_LIFT_DRUK.indd   62                                                               06.12.2022   16:39:54
   1206_883350_biologia_kl7_LIFT_DRUK.indd   62
   59   60   61   62   63   64   65   66   67   68   69