Page 73 - biologia 7

Podsumowanie działu 2

Ważne pojęcia

składniki pokarmowe węglowodany (cukry) błonnik białka tłuszcze witaminy
sole mineralne makroelementy mikroelementy woda układ pokarmowy przewód pokarmowy
zęby próchnica gruczoły trawienie enzymy trawienne dieta zrównoważona
piramida zdrowego żywienia i stylu życia indeks masy ciała (BMI)
zapotrzebowanie energetyczne organizmu nadwaga otyłość bulimia anoreksja
zatrucia pokarmowe wirusowe zapalenia wątroby typu A (WZW A), B (WZW B), C (WZW C)
choroba wrzodowa zespół jelita drażliwego rak jelita grubego
profi laktyka chorób układu pokarmowego higiena żywienia i żywności zdrowy styl życia

Wraz z pożywieniem do organizmu dostarczamy składniki pokarmowe, które są niezbędne do jego prawidłowego
funkcjonowania. Są nimi: węglowodany, białka, tłuszcze, witaminy, sole mineralne i woda.

węglowodany (cukry) • cukry proste, np. glukoza, fruktoza
• główne źródło energii • dwucukry, np. sacharoza, laktoza
• wielocukry, np. skrobia, celuloza,
• materiał zapasowy
glikogen, błonnik

tłuszcze • nienasycone (roślinne), np. olej, oliwa
• materiał zapasowy • nasycone (zwierzęce), np. masło,
związki organiczne witaminy • rozpuszczalne w wodzie,
• źródło energii
smalec
• składnik błon komórkowych

np. B , B i C
• niezbędne do prawidłowego przebiegu
6
12
Składniki pokarmowe białka • zwierzęce (pełnowartościowe) –
• rozpuszczalne w tłuszczach
procesów życiowych
A, D, E i K
dostarczają wszystkich
• materiał budulcowy (np. kolagen, keratyna)
aminokwasów egzogennych
• funkcje transportowe (np. hemoglobina)
• roślinne (niepełnowartościowe) –
i regulacyjne
nie zawierają wszystkich
aminokwasów egzogennych
woda
• niezbędna do zachodzenia wszystkich
związki nieorganiczne • ważna w transporcie substancji i dla • makroelementy (zapotrzebowanie
reakcji chemicznych organizmu
utrzymania stałej temperatury ciała

sole mineralne
> 100 mg), np. wapń (Ca), magnez (Mg)
• składniki komórek i płynów ustrojowych
• mikroelementy (zapotrzebowanie
• funkcje budulcowe i regulacyjne
< 100 mg), np. żelazo (Fe), miedź (Cu)
71

06.12.2022 16:40:05
1206_883350_biologia_kl7_LIFT_DRUK.indd 71 06.12.2022 16:40:05
1206_883350_biologia_kl7_LIFT_DRUK.indd 71