Page 167 - chemia_k8

Charakter chemiczny tłuszczów

Wykorzystując wodny roztwór bromu, sprawdźmy, w jakiej ilości produkt za-
wiera tłuszcze nasycone, a w jakiej – tłuszcze nienasycone.

Doświadczenie 32.

Działanie roztworem zawierającym brom na olej rzepakowy i olej kokosowy

Sprzęt: dwie pipety Pasteura z kapilarą,
chusteczka higieniczna

Odczynniki: olej kokosowy (w postaci ciekłej),
olej rzepakowy, roztwór zawierający brom
(np. woda bromowa)

Wykonanie:
• Nie więcej niż połowę objętości banieczki pipety
Pasteura wypełnij wodnym roztworem bromu.
1
• Około objętości banieczki wypełnij olejem
3
rzepakowym. próbka
• Przytrzymując końcówkę pipety chusteczką tłuszczu
higieniczną, wstrząsaj intensywnie zawartością
woda
naczynia. bromowa
• Czynności powtórz w kolejnej pipecie z wodnym
roztworem bromu i stopionym olejem kokosowym.
Obserwacje: Próbki tłuszczów unoszą się na powierzchni wodnego roztworu bromu. Po wstrząsaniu zmienia się wygląd
zawartości pipet:
• w naczyniu z olejem rzepakowym roztwór bromu odbarwia się, w górnej warstwie pojawiają się
jasne kłaczki,
• w naczyniu z olejem kokosowym barwa dolnej warstwy cieczy pozostaje herbaciana.
Wnioski: Unoszenie się próbek tłuszczów na wodzie świadczy o małej gęstości tych związków. Rozdział na dwie
warstwy dowodzi nierozpuszczalności tłuszczów w wodzie.
Woda bromowa odbarwia się po kontakcie z próbką, w której składzie znajdują się w dużej ilości tłuszcze
nienasycone, posiadające podwójne wiązania między atomami węgla w łańcuchu węglowodorowym.
Brom przyłącza się zgodnie ze schematem:

H H H H
... C C ... + Br 2 ... C C ...
,, ... ” oznacza pozostały Br Br
fragment łańcucha

Brak zmiany barwy wody bromowej w kontakcie z olejem kokosowym potwierdza, że jego głównymi
składnikami są tłuszcze nasycone.

Uwagi: Jeśli olej kokosowy przechowywany jest w temperaturze poniżej 20℃, występuje on w postaci stałej.
Żeby zmienił swój stan skupienia na ciekły, wystarczy wstawić go do ciepłej wody. Ułatwi to nabranie
odczynnika do pipety Pasteura.

165

10.06.2021 11:50:53
0610_881399_chemia_kl8_podrecznik_DRUK.indd 165
0610_881399_chemia_kl8_podrecznik_DRUK.indd 165 10.06.2021 11:50:53