Page 169 - chemia_k8

5.2 Białka

Podejmij temat

Co wspólnego mają ze sobą produkty
spożywcze zaprezentowane na zdjęciu?

Podstawowy budulec białek Aminokwasy – związki chemiczne
zawierające grupę aminową i grupę
Białka to związki wielkocząsteczkowe powstające w procesie kondensacji karboksylową. Ich przedstawicielem jest
aminokwasów, czyli grupy związków organicznych posiadających w swojej glicyna (Gly) (kwas aminooctowy).
strukturze grupę aminową i grupę karboksylową.

H
O O
R CH C H C C
OH OH
NH NH
2 2
wzór ogólny aminokwasów wzór cząsteczki glicyny Glicyna jest aminokwasem endogen-
R oznacza grupę węglowodorową mogącą zawierać inne grupy funkcyjne nym, czyli takim, który nasz organizm
może syntezować samodzielnie.

Wybrane właściwości aminokwasów
Większość aminokwasów to krystaliczne substancje stałe, często o słodkawym
smaku. Dobrze rozpuszczają się w wodzie i w polarnych rozpuszczalnikach
organicznych (np. w etanolu). Aminokwasy łączą się ze sobą w wyniku re-
akcji kondensacji. Powstające między tymi związkami wiązanie nazywamy
wiązaniem peptydowym. Otrzymane produkty nazywamy dipeptydami Wiązanie peptydowe – wiązanie
(jeśli mamy połączone ze sobą dwa aminokwasy) lub tripeptydami (w przy- występujące między aminokwasami.
padku trzech połączonych ze sobą związków). Poniżej przedstawiono równa-
nie reakcji kondensacji dwóch cząsteczek glicyny.

H H H
O O O
H N CH C + H N CH C temperatura H N CH C O + H O
2
OH 2 OH 2 N CH C 2
2 OH
H

ugrupowanie peptydowe

167

10.06.2021 11:50:56
0610_881399_chemia_kl8_podrecznik_DRUK.indd 167 10.06.2021 11:50:56
0610_881399_chemia_kl8_podrecznik_DRUK.indd 167