Page 178 - chemia_k8

Cukry – źródła i zastosowanie sacharoza C H O

12 22 11
Sacharoza potocznie nazywana jest cukrem (do słodzenia).
Cukry łączy ich pochodzenie roślinne. Mają również inne cechy wspólne, Pozyskiwana jest głównie z korzeni buraka cukrowego
na przykład – cukry proste i dwucukry dobrze rozpuszczają się w wodzie i z łodyg trzciny cukrowej.
(wielocukry są nierozpuszczalne w wodzie), glukoza, fruktoza i sacharoza mają Zastosowanie sacharozy:
słodki smak (skrobia i celuloza nie mają smaku). Te i inne właściwości cukrów o słodzenie potraw, napojów, deserów, syropów,
wpływają między innymi na możliwe ich zastosowania. Przedstawmy kilka o substrat w produkcji leków.
informacji o wymienionych pięciu związkach chemicznych z grupy cukrów.

glukoza C H O 6 skrobia (C H O )
10
6
5 n
12
6
Glukoza wytwarzana jest w organizmach roślinnych podczas Skrobia jest najistotniejszym wielocukrem zapasowym
fotosyntezy. Występuje w dużych ilościach w owocach, u roślin. Występuje w nasionach, owocach, korzeniach.
sokach roślinnych i w miodzie. Najbogatsze w skrobię są ziarna zbóż, bulwy ziemniaka
Zastosowanie glukozy: czy kukurydza. Skrobię można rozdzielić na dwie frakcje −
amylozę i amylopektynę.
o do celów spożywczych (glukoza spożywcza), Zastosowanie skrobi:
o srebrzenie luster, bombek choinkowych, o do poprawy gładkości papieru,
o barwienie tkanin i skór, o wytwarzanie klejów do papieru,
o w produkcji witaminy C, o do zagęszczania potraw,
o składnik odżywczy, np. w kroplówkach.
o składnik zasypek dla dzieci.

celuloza (C H O )
10
6
5 n
Celuloza jest cukrem złożonym znajdującym się
w roślinach, głównie w ich ścianach komórkowych,
pełni więc funkcję budulcową. W ludzkim organizmie
nie jest trawiona, chociaż przypisuje się jej rolę błonnika. ...
Zastosowanie celulozy:
w produkcji
o tkanin, papieru, sztucznych włókien, celofanu,
o klejów, lakierów,
o materiałów wybuchowych.

fruktoza C H O Zadania
6 12 6
Fruktoza często nazywana jest cukrem owocowym, ponieważ 1. Odnosząc się do nazw poszczególnych cukrów, zastanów się, skąd się wzięły określenia cukrów: gronowy,
występuje w owocach, sokach roślinnych i w miodzie. buraczany, trzcinowy, spożywczy. Uargumentuj krótko swoje stanowisko.
Zastosowanie fruktozy: 2. Wzór sumaryczny i fragment wzoru strukturalnego skrobi i celulozy prezentują się identycznie. Czym się różnią
o słodzenie potraw (np. dla diabetyków), oba związki?
o wspomaga terapię leczenia chorób serca,
o substrat w produkcji leków, 3. Korzystając z zasobów internetu, wyszukaj po dwa przykłady cukrów prostych i wielocukrów. Sprawdź, czy mają
podobne właściwości fi zyczne względem siebie i przykładów przedstawionych w Linku do wiedzy.
o konserwant dodawany do wypieków, np. do chleba.
4. Korzystając z wiedzy biologicznej, powiedz, czy zamiana sacharozy na fruktozę może wpłynąć pozytywnie
na utrzymanie zrównoważonej diety.

176

0610_881399_chemia_kl8_podrecznik_DRUK.indd 176 10.06.2021 11:51:43
0610_881399_chemia_kl8_podrecznik_DRUK.indd 176
10.06.2021 11:51:43