Page 175 - chemia_k8
P. 175

np. glukoza – C H O
                                          proste                                                         6  12  6
                                                                                               fruktoza – C H O 6
                                                                                                        6
                                                                                                          12

               Cukry
                                                                    dwucukry                np. sacharoza – C H O
                                                                                                          12  22  11

                                          złożone
                                                                                             np. skrobia, celuloza –
                                                                   wielocukry
                                                                                                  (C H O )
                                                                                                    6
                                                                                                      10
                                                                                                        5 n
             Glukoza i fruktoza mają identyczne wzory sumaryczne. Nie są to jednak
          takie same związki chemiczne, ponieważ różnią się wzorem strukturalnym
          (sposobem połączenia atomów poszczególnych pierwiastków chemicznych).      W skład skrobi wchodzi od kilkunastu
          Cukry złożone powstały z połączenia różnych cukrów prostych. Dla przykła-  do  kilku  tysięcy  połączonych  ze  sobą
          du – sacharoza składa się z cząsteczki glukozy i cząsteczki fruktozy, a skrobia   cząsteczek glukozy, natomiast w celulo-
                                                                                     zie jest ich od kilku do kilkunastu tysięcy.
          i celuloza zbudowane są z wielu cząsteczek glukozy.


          Właściwości glukozy i fruktozy




          Doświadczenie 37.

          Badanie rozpuszczalności glukozy i fruktozy w wodzie i benzynie

          Sprzęt:         probówki, łapy do probówek, pipety
                        Pasteura z kapilarą, łyżeczki, łuczywa
                                                                  badany cukier
          Odczynniki:    glukoza, fruktoza, woda, benzyna
          Wykonanie:
                                               3
          •  Do dwóch probówek wlej po około 2 cm  wody.
          •  Do pierwszej probówki dodaj szczyptę glukozy, a do
             drugiej – podobną ilość fruktozy. Całość dokładnie
             wymieszaj.                                                 woda
          •  Czynności powtórz dla cukrów, zamieniając wodę
             na benzynę.

          Obserwacje:   Glukoza i fruktoza zanikają w probówkach
                        z wodą, natomiast w probówkach z benzyną   badany cukier
                        opadają na dno.

          Wnioski:      Glukoza i fruktoza dobrze rozpuszczają
                        się w wodzie, natomiast są praktycznie
                        nierozpuszczalne w benzynie.
                                                                      benzyna



                                                                                   173



                                                                                                              10.06.2021   11:51:03
   0610_881399_chemia_kl8_podrecznik_DRUK.indd   173                                                          10.06.2021   11:51:03
   0610_881399_chemia_kl8_podrecznik_DRUK.indd   173
   170   171   172   173   174   175   176   177   178   179   180