Page 176 - chemia_k8
P. 176

Właściwości cukrów złożonych




        Doświadczenie 38.


        Badanie rozpuszczalności sacharozy, skrobi i celulozy w wodzie i benzynie

        Sprzęt:         probówki, łapy do probówek, pipety Pasteura z kapilarą, łyżeczki, łuczywa
        Odczynniki:      sacharoza, skrobia, celuloza, woda, benzyna

        Wykonanie:
        •  Do trzech probówek wlej po około 2 cm 3   badany cukier
           wody.
        •  Do pierwszej probówki dodaj szczyptę
           sacharozy, do drugiej podobną ilość
           skrobi, natomiast do trzeciej – celulozy.
           Całość dokładnie wymieszaj.
        •  Czynności powtórz dla cukrów, tym                woda
           razem jako rozpuszczalnika użyj benzyny.     lub benzyna

        Obserwacje:   Po wymieszaniu zawartości probówek tylko sacharoza zanika w probówce z wodą. W pozostałych
                      przypadkach wszystkie cukry opadają na dno probówki.
        Wnioski:      Sacharoza dobrze rozpuszcza się w wodzie, natomiast skrobia i celuloza praktycznie się w niej nie
                      rozpuszczają. Wszystkie badane cukry złożone nie rozpuszczają się w benzynie.





                                            Zestawienie niektórych właściwości cukrów
                                            Glukoza, fruktoza i sacharoza są podobne do siebie pod względem rozpusz-
                                            czalności w wodzie. Potwierdzają swą dobrą rozpuszczalność, zanikając w roz-
                                            puszczalniku. Zbierzmy niektóre właściwości fi zyczne cukrów.



                                              Nazwa       Stan     Barwa     Rozpuszczalność     Rozpuszczalność
                                               cukru   skupienia                 w wodzie          w benzynie

                                              glukoza                             dobra

                                              fruktoza                            dobra
                                             sacharoza                            dobra
                        A.       B.                       stały     biała                             słaba
        5.14    Strumień światła rozprasza    celuloza                             słaba
        się na układzie koloidalnym                                           słaba (w gorącej
        (B. – np. kleik skrobiowy). Zjawisko   skrobia                       wodzie tworzy kleik
        to nazywane jest efektem                                                 skrobiowy)
        Tyndalla. Na roztworze właściwym
        (A. – np. roztwór glukozy)
        nie obserwujemy takiego                Chcąc odróżnić od siebie cukry, nie można polegać wyłącznie na ich wła-
        zachowania się wiązki               ściwościach fi zycznych, ponieważ mają też one wiele cech wspólnych.

                                       174



                                                                                                              10.06.2021   11:51:05
   0610_881399_chemia_kl8_podrecznik_DRUK.indd   174                                                          10.06.2021   11:51:05
   0610_881399_chemia_kl8_podrecznik_DRUK.indd   174
   171   172   173   174   175   176   177   178   179   180   181