Page 184 - 881414_FIZYKA_podrecznik_kl_8_PP_fiipbook

ciekawe! W skrócie
Odkrycie, że wokół przewodnika z prą-
dem elektrycznym istnieje pole mag- O O Wokół przewodnika, w którym przepływa prąd elektryczny, istnieje pole
netyczne, pozwala przypuszczać, że magnetyczne, w którym na igłę magnetyczną działa siła magnetyczna.
pole magnetyczne magnesu trwałego
można wyjaśnić istnieniem pól powsta- O O Igła magnetyczna ustawiona równolegle pod przewodnikiem zostaje
odchylona w taki sposób, że jeśli ustawi się prawą dłoń nad przewodnikiem
jących wokół elektronów krążących wo- tak, by wnętrze dłoni zwrócone było do przewodnika, a cztery wyprostowane
kół jądra i wirujących wokół własnej osi. palce wskazywały kierunek przepływu prądu, to odchylony kciuk wskaże
Oznacza to, że pola elektryczne i mag- wychylenie bieguna północnego tej igły.
netyczne są ze sobą ściśle związane.
Pole elektryczne jest wytwarzane przez O O Zwrot linii pola magnetycznego wokół przewodnika możesz również ustalić,
ładunki, które, poruszając się, wytwarza- wykorzystując prawidłowość zwaną regułą prawej dłoni, która mówi, że
ją też pole magnetyczne. jeśli prawą dłoń ułożymy względem przewodnika tak, by kciuk wskazywał
kierunek płynącego w nim prądu, to pozostałe zgięte palce wskażą zwrot
linii pola magnetycznego.
O O W przewodniku kołowym bieguny magnetyczne możemy rozpoznać za
pomocą prawej dłoni, jak również za pomocą reguły literowej.

czy już umiesz? Sprawdź się!

1 Wybierz odpowiednie dokończenie zdania.
Wokół przewodnika z prądem istnieje pole magnetyczne, którego linie
A. to proste ustawione prostopadle do przewodnika.
B. mają kształt okręgów.

2 Jeśli prąd w przewodniku płynie w prawo, to na którym rysunku poprawnie
przedstawiono linie pola magnetycznego?

A. B.

3 Na rysunku obok przedstawiono przewodnik kołowy, przez który płynie prąd.
Wybierz zdania fałszywe.
A. Wokół przewodnika powstało pole magnetyczne.
B. Prąd płynie przeciwnie do ruchu wskazówek zegara.
C. Biegun północny wytworzonego pola powstał przed przewodnikiem.
+ - D. Biegun południowy wytworzonego pola powstał przed przewodnikiem.
E. Przewodnik kołowy oddziałuje z magnesem trwałym.

4 Biegun północny igły magnetycznej stojącej pod przewodnikiem z prądem
wychylił się przed przewodnik i biegun południowy igły magnetycznej
umieszczonej nad przewodnikiem wychylił się przed przewodnik. Czy
możliwa jest taka sytuacja? Określ kierunek (zwrot) prądu płynącego przez
ten przewodnik.

182