Page 185 - 881414_FIZYKA_podrecznik_kl_8_PP_fiipbook

5.3 Elektromagnes i jego zastosowanie

Podejmij temat O O Dlaczego w dźwigach magnetycznych wykorzystuje się elektromagnes,
a nie magnes stały?

Pole magnetyczne wokół zwojnicy

Do tej pory analizowaliśmy pole magnetyczne wytworzone wokół przewod-
nika prostoliniowego i kołowego. Jeżeli zamiast w jeden okrąg zwiniemy
przewodnik w kształt sprężyny, to otrzymamy zwojnicę (cewkę, solenoid),
którą możemy traktować jako szereg ułożonych obok siebie przewodników
kołowych (il. 5.15). Pola magnetyczne tych przewodników składają się, two-
rząc pewne pole wypadkowe silniejsze od pola magnetycznego pojedynczego
przewodnika kołowego.

5.15 Zwojnica

Jeżeli porównamy właściwości magnetyczne zwojnicy, przez którą płynie
prąd elektryczny, z magnesem sztabkowym, okaże się, że ich pola magne-
tyczne są podobne, co możemy sprawdzić doświadczalnie. Przedstawiają to
poniższe rysunki (il. 5.16).
Na zewnątrz zwojnicy linie pola magnetycznego układają się tak, jak wo-
kół magnesu sztabkowego. Wewnątrz zwojnicy linie te układają się równole-
gle – takie pole magnetyczne nazywamy jednorodnym. W każdym miejscu wewnątrz
zwojnicy pole to jest jednakowo silne.
W fizyce mówimy, że pole silniejsze
ma większą indukcję magnetyczną
(B). W każdym punkcie jednorodnego
pola magnetycznego wartość indukcji
magnetycznej jest jednakowa.

5.16 Pola magnetyczne zwojnicy – przez którą płynie prąd – i magnesu
sztabkowego

183