Page 145 - kl 8 cz 1
P. 145

„Składać”  bryły  można  nie  tylko  z  czworościanów,  ale
         również  z  dowolnych  ostrosłupów.  Jedną  z  najbardziej
         znanych brył „złożonych” z ostrosłupów jest ośmiościan
         foremny.  Zbudowany  jest  z  dwóch  takich  samych  os-
         trosłupów  prawidłowych  czworokątnych.  Ośmiościan
         foremny ma: osiem ścian w kształcie przystających trój-
         kątów równobocznych, cztery pary ścian równoległych,
          12 krawędzi, 6 wierzchołków.


            Przykład 2

            Obliczmy pole powierzchni całkowitej i objętość ośmiościanu foremnego o krawędzi długości a.


            Pole powierzchni ośmiościanu foremnego o krawędzi a jest sumą pól                      E
            ośmiu przystających trójkątów równobocznych.

            P  = 8 ·   4 3 a 2                                                                    H       a
             c
            P  = 2 3a 2                                                                       D                 C
             c
            Objętość ośmiościanu foremnego o krawędzi a jest sumą objętości dwóch     A            S       a
            jednakowych ostrosłupów prawidłowych czworokątnych. Zapisujemy:                     a       B
                   1
            V = 2 ·   · a  · H
                       2
                   3
            Wyznaczmy wysokość H dla ostrosłupa ABCDE.
            Wiemy, że odcinek SC to połowa długości przekątnej kwadratu ABCD, czyli  a 2 .          F
                                                                                   2
            Korzystamy z twierdzenia Pitagorasa dla trójkąta ESC.
            H  + |SC|  = a 2                                                                E
                    2
             2
                 a 2 2
            H  + ( )  = a 2
             2
                  2
                     2
            H  = a  –  a 2                                                                 H        a
             2
                  2
                     4
                 2
            H  =  a 2
             2
                 4
            H =   2 a 2                                                                    S     a 2         C
                  4
            H =  a 2                                                                              2
                 2
            Wysokość H dla ostrosłupa ABCDE jest równa wysokości ostrosłupa ABCDF.
            Wyznaczmy objętość ośmiościanu foremnego FABCDE.
                   1
            V = 2 ·   · a  · H
                       2
                   3
                   1
            V = 2 ·   · a  ·  a 2
                       2
                   3      2
            V =   3 2 a 3
            Pole powierzchni ośmiościanu foremnego o krawędzi a jest równe 2 3a , natomiast objętość takiego
                                                                             2
            ośmiościanu to   2 a .
                             3
                           3
                                                                                   143
   140   141   142   143   144   145   146   147   148   149   150