Page 139 - polski 7 cz 1
P. 139

4.7      Pisz po polsku poprawnie  (dziennik, cztery zasady polskiej ortografii)




          Podejmij temat                          z  Przypomnij, w jaki sposób Bernard Zygier, bohater Syzyfowych prac Stefana
                                                  Żeromskiego przeciwstawiał się rusyfikacji.
                                                  z  Przeczytaj fragment Dzienników Stefana Żeromskiego. Zwróć uwagę,
                                                  jak pisarz wspomina własne próby stawienia oporu zaborcy.




          Stefan Żeromski
          Dzienniki   1                                                              1   Dzienniki Stefana Żeromskiego obej-

          (fragment)                                                                 mują okres od 19 maja 1882 r. do 11 paź-
                                                                                     dziernika 1891 r., były prowadzone przez
          8 XII (poniedziałek) [1884 rok]                                            pisarza między 18. a 27. rokiem życia.

          Założyliśmy  towarzystwo  literackie,  do  którego  należą:  Kazio  Grabowski,
          Krzyżkiewicz, Wacław, Czech, Czajkowski, Szczukin, Benon, Malewski i ja.
          Zebrania odbywają się na górce u Kazia. Wpis kwartalny rs. 1 kop. 20 . Fun-  2   rs. 1 kop. 20 – 1 rubel i 20 kopiejek (wa-
                                                                          2
          dusz ten obrócony ma być na prenumeratę „Ateneum”  i kupowanie studiów     luta używana w zaborze rosyjskim)
                                                            3
          literackich. Zebrania odbywać się mają w każdą niedzielę i święto. Każdy   3   „Ateneum” – czasopismo warszaw-
          z członków obowiązany jest napisać raz na kwartał wypracowanie, traktując   skie ukazujące się w latach 1876–1901,
          o którymkolwiek z autorów epoki, którą studiujem. Wypracowania te oceniać   publikujące  artykuły  poświęcone filo-
          będziem in gremio . Wczoraj i dziś czytaliśmy Otwinowskiego .              zofii, psychologii, historii, wydarzeniom
                         4
                                                                 5
                                                                                     współczesnym, literaturze i sztuce,
             Gdyby tak władza gimnazjalna o związku się naszym dowiedziała – do-     a także recenzje i teksty literackie
          stalibyśmy wszyscy niewątpliwie dymisją . Toteż wchodziemy i wychodzimy
                                               6
                                                                                     4   in gremio – wspólnie
          po jednemu i ostrożnie i drzwi zamykamy na klucz – bo pewnego pięknego
                                                                                     5   prawdopodobnie chodzi o Erazma
          poranku „Ryży”  nawiedzić nas może. Poczciwy Kazio podejmuje wszystko,     Otwinowskiego (1529–1614), polskiego
                        7
          by wszystko szło w należytym porządku. Postanowiono nikomu o związku       poetę renesansowego
          tym, nawet Siemiradzkiemu  ani Bemowi , nie mówić, by najmniejszego nie
                                                9
                                   8
                                                                                     6   dymisja – odwołanie lub rezygnacja
          robić rozgłosu. Ideą przewodnią jest patriotyzm, [...] Krzyżkiewicz przynosi   ze stanowiska, tu: zawieszenie lub wy-
          gazety traktujące o rzeczach nas dotyczących. Będziem pielęgnować w na-    rzucenie ze szkoły
          szym kółeczku mowę przynajmniej ojczystą. [...] Ta górka, ten pokoik Kazia,   7   „Ryży” – przezwisko Sorokina, pomoc-
          będzie nam w życiu jedną z najprzyjemniejszych pamiątek.                   nika gospodarza klasowego, którego
                                                                                     zadaniem było kontrolowanie (szpiego-
                                                                                     wanie) uczniów w szkole i poza nią
          1.   Powiedz, w jakim celu Stefan Żeromski i jego szkolni koledzy założyli
              towarzystwo literackie. Czym zajmowali się podczas wspólnych spotkań?   8   Tomasz Siemiradzki – profesor histo-
              Odpowiedź poprzyj cytatami z tekstu.                                   rii i języków starożytnych w gimnazjum
                                                                                     kieleckim, do którego chodził Stefan Że-
          2.   Oceń, czy działania podejmowane przez chłopców były dla nich bezpieczne.  romski
          3.   Żeromski wprost nazywa przyczyny postępowania swojego i kolegów:      9   Antoni Gustaw Bem – nauczyciel ję-
              „Ideą przewodnią jest patriotyzm”. Na podstawie poznanego fragmentu    zyka polskiego w gimnazjum kieleckim
              Dzienników pisarza oraz fragmentu Syzyfowych prac (ewentualnie całości
              lektury) powiedzcie, w jaki sposób przejawiał się patriotyzm uczniów
              w czasie zaborów.

                                                                                   137
   134   135   136   137   138   139   140   141   142   143   144