Page 140 - chemia_k8

Kwasy organiczne występujące w przyrodzie

Wiele przykładów kwasów karboksylowych wywodzi się bezpośrednio z na-
szego otoczenia. Zaprezentujemy kilku przedstawicieli związków tej grupy.
Niektóre z nich powrócą w kolejnych etapach nauki.

Nazwa kwasu Występowanie Opis Wzór

kwas Szwedzki chemik Johan Afzelius wyizolował
mrówkowy go z jadu mrówek. Jest to bezbarwna ciecz
o ostrym zapachu. Występuje również w jadzie
pszczół czy we włoskach parzących pokrzyw. H COOH

kwas mlekowy Jest bezbarwną cieczą o konsystencji syropu.
Poniżej temperatury krzepnięcia (ok. 16°C)
tworzy żółte kryształy. Powstaje w produktach OH
mlekopochodnych (jogurtach, serach)
w wyniku fermentacji mlekowej. CH 3 CH COOH

kwas masłowy Jest oleistą cieczą o nieprzyjemnym zapachu
zjełczałego masła. Nadaje delikatnie gorzki
smak serom. Znajduje się w tłuszczach
zwierzęcych i olejach roślinnych. C H 7 COOH
3

kwas Jest białym ciałem stałym (w postaci
szczawiowy kryształów). Jego cząsteczka zbudowana
jest z dwóch grup karboksylowych.
Występuje w szczawiu, szczypiorku HOOC COOH
czy rabarbarze.

kwas cytrynowy Jest bezbarwnym ciałem stałym (w postaci
kryształów). Ten bardzo popularny kwas, H C COOH
często sprzedawany w sklepach pod nazwą 2
kwasku cytrynowego, ma skomplikowaną HO C COOH
budowę cząsteczki. Spełnia ważną rolę
w metabolizmie węglowodanów. H C COOH
2

Wymienione przykłady dowodzą, jak często w najbliższym otoczeniu
znajdują się produkty, które zawierają w sobie kwasy karboksylowe. Bardzo
popularnym produktem spożywczym jest kwas cytrynowy o kwaśnym smaku,
Kwas szczawiowy i kwas cytrynowy
mają więcej niż jedną grupę karboksy- używany jako regulator kwasowości w przetworach owocowych, marynatach,
lową. Są zatem kwasami polikarboksy- napojach, sosach czy deserach. Z nazwami wielu innych kwasów karboksylo-
lowymi. wych spotkasz się również na lekcjach biologii.

138

14.06.2021 13:24:38
0610_881399_chemia_kl8_podrecznik_DRUK.indd 138 14.06.2021 13:24:38
0610_881399_chemia_kl8_podrecznik_DRUK.indd 138