Page 141 - chemia_k8

Więcej na temat

Na nazwy zwyczajowe należy uważać
Nazwy kwasów – cytrynowy, jabłkowy – nasuwają przypuszczenie, że są one związane z owocami. Okazuje się
jednak, że nie zawsze pierwsze skojarzenia są słuszne. Na przykład – kwas nikotynowy, związany bezpośrednio
z trzecią odkrytą witaminą z grupy B (stąd oznaczenie B ), wywołał sporo zamieszania w latach czterdziestych ubie-
3
głego wieku. Wtedy w Stanach Zjednoczonych wzbogacano mąkę tym kwasem. Niektóre czasopisma podchwy-
ciły temat, zamieszczając w nagłówkach informacje o „tytoniu w chlebie”. Zarekomendowano wtedy, by zmienić
nazwę zwyczajową kwasu nikotynowego na: niacyna (ang. niacin od nicotinic acid + vitamin). Bez tej zmiany nadal
powstawałoby wiele fake newsów, na przykład takie, że papierosy mają witaminy albo że mąka zawiera nikotynę.
To oczywiście kłamstwo, a nazwa kwasu nikotynowego związana jest z historyczną metodą otrzymywania go
z nikotyny.

W skrócie

Kwasy karboksylowe – związki składające się z grupy karboksylowej
i grupy węglowodorowej.

Grupa karboksylowa –COOH to grupa funkcyjna kwasów organicznych.

Nazwy zwyczajowe kwasów karboksylowych często odnoszą się do ich
pochodzenia, związanego bezpośrednio z otaczającym nas światem,
przede wszystkim z przyrodą.

Czy już umiesz? Sprawdź się!

1 Wybierz spośród podanych przykładów wyłącznie wzory związków
należących do kwasów karboksylowych:
C H OH, CH COOH, C H CHO, C H (OH) , C H ,
5
2
2
5
3
3
6
3
3
5
HCOOH, C H COOH.
3 7
2 Oblicz stężenie procentowe roztworu powstałego w wyniku rozpuszczenia
2 g kwasu cytrynowego w 10 g wody. Jak zmieniłoby się stężenie roztworu,
gdyby rozpuszczono tylko 1 g kwasu?
3 Konserwacja żywności to sposoby jej przetwarzania i przechowywania,
mające na celu wydłużenie trwałości pożywienia. Jednym z przykładów
może być marynowanie ogórków, śledzi, a nawet owoców (zabieg ten
prowadzi do zahamowania rozwoju bakterii odpowiedzialnych za psucie
się żywności). W każdym sklepie spożywczym można znaleźć wiele takich
produktów. Spójrz na etykiety znajdujące się na słoikach i podaj przykład
kwasu karboksylowego używanego w tej metodzie.
Środki do usuwania nalotu na szkle czę-
4 W wyniku ogrzewania kwas szczawiowy rozkłada się na kwas mrówkowy sto zawierają w swoim składzie kwasy
i tlenek węgla(IV). Zapisz równanie zachodzącej reakcji chemicznej karboksylowe, np. kwas cytrynowy lub
(przedstaw wszystkie reagenty za pomocą wzorów strukturalnych) octowy. Czy znasz inne powierzchnie,
oraz oblicz, ile gramów kwasu mrówkowego można otrzymać w wyniku które mogą odzyskać blask po zastoso-
rozkładu 20 g kwasu szczawiowego. waniu tych preparatów?

139

10.06.2021 11:50:22
0610_881399_chemia_kl8_podrecznik_DRUK.indd 139
0610_881399_chemia_kl8_podrecznik_DRUK.indd 139 10.06.2021 11:50:22