Page 143 - chemia_k8

Piktogramy z kart charakterystyk

Oba kwasy dostępne są w laboratoriach w wielu stężeniach. Sprawdźmy, jakie
piktogramy ostrzegawcze umieszczone są na ich etykietach, jeśli weźmiemy
pod uwagę odczynniki o zbliżonych, wysokich stężeniach. Kolejnym składni-
kiem takich mieszanin w obu przypadkach jest niewielka ilość wody.

Odczynnik i jego
Piktogramy ostrzegawcze
stężenie OCET

!
kwas metanowy ≥ 96% OCET
!

4.12 Rozcieńczony, 10-procentowy
kwas etanowy ≥ 96% wodny roztwór kwasu octowego
dostępny jest w sklepach jako ocet.
Piktogram informuje o drażniącym
wpływie roztworu na oczy i skórę

Odnosząc się do informacji w tabeli, widzimy, że oba kwasy o stężeniu
powyżej 96% są łatwopalne i żrące. Toksyczny jest tylko kwas metanowy.
Z tekstu pod il. 4.12 wiemy, że rodzaj zagrożenia zależny jest również od stę-
żenia odczynnika. W związku z tym większość doświadczeń przeprowadzać
będziemy z rozcieńczonymi roztworami kwasu octowego.

Wspólne właściwości obu kwasów

Porównajmy jeszcze temperatury wrzenia i gęstość obu kwasów.

Właściwość Kwas metanowy Kwas etanowy
gęstość (w temp. 20°C) zbliżona do gęstości wody, trochę większa

temperatura wrzenia ok. 101°C ok. 118°C

Kwas octowy – lód czy ciecz?
Temperatura topnienia kwasu octowego wynosi ok. 17℃. Odczynnik ten
w stężeniu 100-procentowym nazywany jest bezwodnym kwasem. W tempe-
raturze pokojowej jest cieczą. Gdybyśmy obniżyli temperaturę (np. wstawili
próbkę do zlewki z lodem), zmieni swój stan skupienia – utworzy kryształy,
które wyglądem przypominają lód (il. 4.13). Ze względu na tę cechę odczyn-
nik w wymienionym stężeniu można spotkać pod zwyczajową nazwą – lodo-
waty kwas octowy. 4.13 Lodowaty kwas octowy

141

10.06.2021 11:50:23
0610_881399_chemia_kl8_podrecznik_DRUK.indd 141 10.06.2021 11:50:23
0610_881399_chemia_kl8_podrecznik_DRUK.indd 141