Page 147 - chemia_k8
P. 147
Różnica w miejscu zapisu symbolu wodoru
Wzór ogólny kwasów przedstawiony w poprzedniej części podręcznika miał Wzór uogólniony kwasów monokar-
a
postać H R. Poznaliśmy wtedy związki o wzorach sumarycznych: HCl, H S, boksylowych może być przedstawiony
2
a
H SO itd. W kwasach karboksylowych jest tak samo, tylko zamieniono zapisem:
4
2
miejscami kolejność oznaczeń użytych we wzorze. Przykładowe kwasy mo- RH
I
nokarboksylowe mają wzory sumaryczne HCOOH czy CH COOH. Warto
3
zauważyć, że w zaznaczonym miejscu jest zawsze 1 atom wodoru. Czyli war- R − reszta kwasowa
tościowość reszty kwasowej będzie wynosiła I. H − symbol wodoru
Większość kwasów karboksylowych to
Odczyny roztworów kwasów kwasy słabej mocy. Dysocjują częścio-
wo. Rozpuszczalne w wodzie kwasy
Jeśli do rozcieńczonych wodnych roztworów kwasów karboksylowych doda- polikarboksylowe ponadto dysocjują
my niewielką ilość roztworu oranżu metylowego, jego barwa zmienia się z po- stopniowo (ze względu na wiele grup
marańczowej na czerwoną (il. 4.14). Tak samo uniwersalny papierek wskaź- karboksylowych w cząsteczce).
nikowy będzie czerwony. Oznacza to, że roztwory kwasów karboksylowych
wykazują odczyn kwasowy. Równania dysocjacji elektrolitycznej dla kwasów
metanowego i etanowego przedstawiono poniżej.
H O
kwas metanowy HCOOH 2 HCOO − + H +
H O
kwas etanowy CH COOH 2 CH COO − + H +
3 3
Dzięki obecności jonów wodoru powstałych w wyniku dysocjacji, odczyn
roztworu jest kwasowy (pH < 7).
Rozpuszczalność w wodzie kwasu octowego
Wspomnieliśmy już, że kwas octowy jako odczynnik może być dostępny
w postaci roztworów o różnych stężeniach. W handlu dostępny jest roztwór, 4.14 Barwy wskaźników
najczęściej o stężeniu 10-procentowym, pod nazwą − ocet. 70−80-procento- (roztworu oranżu metylowego
i uniwersalnego papierka
wy roztwór to esencja octowa, natomiast 100-procentowy odczynnik to bez- wskaźnikowego) po kontakcie
wodny kwas octowy. Oznacza to, że kwas octowy rozpuszcza się w wodzie. z roztworem kwasu
Więcej na temat
Kwas octowy to nie tylko nieprzyjemny zapach!
Poznajmy zastosowania kwasu octowego wynikające z jego właściwości.
usuwanie kamienia w produkcji leków, dodatek do żywności, odczynnik chemiczny, w produkcji sztucznego
(np. z czajników) np. aspiryny konserwant rozpuszczalnik jedwabiu
145
10.06.2021 11:50:28
0610_881399_chemia_kl8_podrecznik_DRUK.indd 145 10.06.2021 11:50:28
0610_881399_chemia_kl8_podrecznik_DRUK.indd 145