Page 151 - chemia_k8

Wygląd próbek trzech kwasów tłuszczowych Ciekawe!

Przyjrzyjmy się zdjęciom trzech próbek kwasów. Czy wiesz, że woda i nafta różnią się gę-
stością? Spójrz na poniższe dane.

g
rozpuszczalnik d w 20°C
cm 3
woda 0,99

nafta 0,79
kwas palmitynowy kwas stearynowy kwas oleinowy
d = 0,84 g d = 0,85 g d = 0,89 g
cm 3 cm 3 cm 3 Odnosząc wartości z tabeli do zdjęć

T = 63°C T = 68°C T = 14°C probówek, można zauważyć, że trzy ba-
topn. topn. topn.
dane kwasy tłuszczowe mają mniejszą
Kwas palmitynowy i stearynowy są białymi, bezwonnymi ciałami stałymi. gęstość niż woda (unoszą się na jej po-
Kwas oleinowy to ciecz o słomkowym zabarwieniu i nieprzyjemnym zapa- wierzchni). Ponadto wszystkie z wymie-
chu. Wszystkie związki mają gęstość mniejszą od gęstości wody (w tempera- nionych kwasów tłuszczowych mają
większą gęstość niż nafta, dlatego opa-
turze pokojowej). dają na dno probówki.

Rozpuszczalność trzech kwasów tłuszczowych
Określmy rozpuszczalność kwasów: palmitynowego, stearynowego i oleino-
wego (na podstawie ilustracji).

Kwas palmitynowy Kwas stearynowy Kwas oleinowy

rozpuszczalność w wodzie

T T T

rozpuszczalność w nafcie

T T T

Kwasy tłuszczowe nie rozpuszczają się w wodzie (niezależnie od tempe-
ratury). Kwas oleinowy rozpuszcza się w nafcie o temperaturze pokojowej.
Kwas palmitynowy i stearynowy rozpuszczają się w nafcie dopiero po pod- Czy potrafi sz określić, powyżej jakiej
grzaniu. Można zatem stwierdzić, że długołańcuchowe kwasy karboksylowe temperatury wszystkie próbki kwasów
rozpuszczają się w rozpuszczalnikach niepolarnych, np. węglowodorach. rozpuściły się w nafcie?

149

10.06.2021 11:50:32
0610_881399_chemia_kl8_podrecznik_DRUK.indd 149 10.06.2021 11:50:32
0610_881399_chemia_kl8_podrecznik_DRUK.indd 149