Page 153 - chemia_k8
P. 153
Czym są mydła?
Kwas octowy reagował z zasadą sodową. Sprawdźmy, czy długołańcuchowe
kwasy karboksylowe są równie reaktywne.
Doświadczenie 30.
Ogrzewanie mieszaniny kwasu palmitynowego i roztworu wodorotlenku sodu
Sprzęt: probówka, łapa do probówki, pipeta
roztwór
Pasteura z podziałką, palnik, zapałki, wodorotlenku
kamyczki wrzenne, łyżeczka sodu
Odczynniki: kwas palmitynowy, stężony roztwór
wodorotlenku sodu
Wykonanie:
• Do probówki wsyp niewielką ilość kwasu
palmitynowego.
3
• Dolej około 2 cm stężonego roztworu wodorotlenku
sodu.
kwas
• Dorzuć 2−3 kamyczki wrzenne. palmitynowy
• Ogrzewaj całość, utrzymując delikatne wrzenie.
kamyczki
wrzenne
Obserwacje: W trakcie ogrzewania białe ciało stałe staje się bezbarwną cieczą, unoszącą się na powierzchni roztworu
wodorotlenku sodu. Po chwili pojawia się obfi ta piana.
Wnioski: Kwas palmitynowy reaguje z wodorotlenkiem sodu zgodnie z zapisem:
C H COOH + NaOH C H COONa + H O
15 31 15 31 2
Produktami reakcji są palmitynian sodu (sól kwasu palmitynowego) oraz woda. Otrzymany związek
chemiczny jest przykładem mydła.
Mydła innych długołańcuchowych kwasów karboksylowych
Kwas stearynowy i oleinowy w reakcji ze stężonym roztworem wodorotlenku
sodu w podwyższonej temperaturze również tworzą mydła. Przebieg reakcji Mydła – sole sodowe lub potasowe
przedstawiają poniższe równania. długołańcuchowych kwasów
karboksylowych (głównie stearynowego
C H COOH + NaOH temperatura C H COONa + H O i palmitynowego).
17 35 17 35 2
C H COOH + NaOH temperatura C H COONa + H O
17
2
33
17
33
Otrzymanymi mydłami są stearynian sodu oraz oleinian sodu.
151
10.06.2021 11:50:34
0610_881399_chemia_kl8_podrecznik_DRUK.indd 151 10.06.2021 11:50:34
0610_881399_chemia_kl8_podrecznik_DRUK.indd 151